دعاوی وصول مطالبات از سوی بانک

انواع مطالبات بانکی

• مطالبات جاری: مطالبات جاری مطالباتی هستند که پرداخت اصل، سود تسهیلات و بازپرداخت اقساط در سررسید انجام شده یا نهایتا به مدت دو ماه از تاریخ سررسید آن ها گذشته است.
• مطالبات غیر جاری: به مطالباتی گفته می شوند که مدتی از تاریخ سررسید آن ها گذشته است. همچنین مطالبات غیر جاری می توانند معوق یا مشکوک الوصل نیز باشند.
• مطالبات سررسید گذشته: اگر از تاریخ سررسید اصل و سود تسهیلات یا تاریخ قطع پرداخت اقساط بیشتر از دو ماه گذشته باشد اما تاخیر در بازپرداخت ان ها از 6 ماه بیشتر نشده باشد، مطالبات سررسید گذشته خواهد بود. در این حالت مبلغ سررسید شده تسهیلات به این طبقه متقل خواهد شد.
• مطالبات معوق: اگر از تاریخ سررسید اصل و سود تسهیلات یا قطع پرداخت اقساط بیشتر از 6 ماه و کمتر از 18 ماه سپری شده باشد و همچنان مشتری برای بازپرداخت مطالبات اقدامی نکرده است.
• مطالبات مشکوک الوصول: اگر بیش از 18 ماه از تاریخ سررسید یا قطع پرداخت اقساط گذشته باشد و مشتری نیز اقدامی جهت بازپرداخت بدهی خود نکرده باشدف این مطالبه از نوع مشکوک الوصول خواهد بود.

 

نکات مهم در مورد وصول مطالبات بانکی

1. ارزش و ماهیت مطالبه اولین ویژگی در مطالبات بانکی است؛ به همین منظور نیز مطالبه باید ارزش های واقعی و آرمان های جامعه را تضمین نماید و همچنین با قوانین و عرف جامعه مغایرتی نداشته باشد.
2. ویژگی دوم مطالبات بانکی نحوه پیگیری و ابراز مطالبه است؛ بنابراین بهترین مطالبه هم در صورتی که به شیوه ناصحیح و از راه های غیر قانونی دنبال شود به نتیجه نخواهد رسید.
3. اینکه از چه افراد حقوقی یا حقیقی نسبت به وصول مطالبات اقدام نماییم بسیار مهم است، بنابراین باید شخص مقابل را برای وصول مطالبات به خوبی شناسایی کنیم.
4. زمان مطالبه نیز اهمیت زیادی داشته و مطالبه باید در زمان مشخص و معقول خود وصول گردد.

 

راهکار پیگیری وصول مطالبات بانک ها

مذاکره، استمهال، مساعدت یا برخورد قانونی، چهار راه پیگیری وصول مطالبات بانک ها است.

در خصوص بدهی معوق واحدهای اقتصادی رعایت نکات زیر ضروری است:
قطعا دو وظیفه اصلی و اولویت دار بانک یکی تامین مالی شرکت های تولیدی و دوم وصول مطالبات آن ها از مشتریان و مدیریت روابط مالی و معاملاتی با تسهیلات گیرندگان است. در انجام این دو وظیفه اصلی، هیئت مدیره هر بانک به منظور جذب سپرده، بررسی پیشنهادات مشتریان و تصمیم گیری در خصوص اعطای تسهیلات به آن ها، تجهیز منابع، مذاکره و در نهایت پیگیری وصول مطالبات از طریق تعویق، قانونی، مذاکره و مساعدت مبادرت می کند.

 

بیشتر بخوانید : انواع قرارداد های بانکی

 

روش وصول مطالبات بانکی

برای وصول مطالبات بانکی روش های متفاوتی وجود دارد که عبارت اند از:

• وصول از طریق وثیقه های اخذ شده
• وصول از طریق قراردادهای داخلی بانک
• وصول از طریق سفته
• وصول از طریق چک

 

بیشتر بخوانید : دعوای ابطال شروط قراردادهای بانکی

 

نحوه تسویه با بانک ها

برای تسویه کردن با بانک طرف قراردادشان (تسویه بدهی های معوق مشتریان) به یکی از سه روش زیر قابل اجرا می باشد:
الف) مشتری باید بدهی خود اعم از اصل و سود را نقداً یا به صورت جدول زمانی توافقی با بانک پرداخت و تسویه کند. درون این مورد ها به طور معمول کل یا قسمتی از جریمه دیرکرد بخشیده می شود.
ب) در مواردی که واحد اقتصادی مربوطه دارای توجیه فنی و اقتصادی قابل قبولی باشد یا با اصلاح ساختار با توجیه اقتصادی و فنی قابل قبول پذیرفته شود و نوید ارزیابی بنگاه، تولید کالا و خدمات و درآمد قابل قبول و قابل اتکا را برای آن بدهد. همچنین به بانک و هیئت مدیره بانک این اطمینان را داده که در صورت مساعدت، شرکت می تواند کمک هزینه جدید (مساعدت جدید) و بدهی های معوق را بازپرداخت کرده و توانایی  پرداخت اعتبار جدید بر بدهی شرکت مربوطه تحمیل نخواهد شد. هیئت مدیره بانک می تواند با مشتری مربوطه توافقات لازم را انجام دهد.
ج) در مواردی که هیچ یک از تسهیلات دوگانه فوق موجود نباشد، نسبت به اخذ اسناد و مدارک و وصول مطالبات از طریق مراجع قضایی اقدام قانونی و قضایی خواهد شد.

 

بیشتر بخوانید : دعوای ابطال محاسبات بانکی

 

دلایل عدم وصول مطالبات غیرجاری بانک ها

در گزارشی از مرکز پژوهش های مجلس با تمرکز بر موضوع وثیقه و ضمانت بررسی کرد و در این زمینه راهکار ارائه کرد. مطالعات تخصصی نشان می دهد که:

1. به دلیل نبود بانک اطلاعاتی جامع مدارک متقاضیان تسهیلات نیز باعث عدم ارزیابی دقیق مدارک و وثایق شده است.
2. ارتباط نداشتن شعبه های بانکی و به طور جامع  بانک ها با هم درباره ی اطلاع های وثیقه مشتریان باعث شده است که با ایجاد دارایی توسط مشتری ثابت از سایر بانک ها تسهیلات از بانک اول با وثیقه ملکی دریافت کند و سایر تسهیلات را به صورت سفته و قراردادهای لازم دریافت کند.
3. در بعضی از مورد ها بانک توسط بدهکاران تهدید می شود که چنانچه فشار به بدهکار و اجرای وثیقه بانک وارد شود اعلام ورشکستگی می کند. بانک ها باید برای جلوگیری از این مشکل، مذاکره کنند و شرایط بدهی را بپذیرند.
4. مثل قانون تسهیل اعطای تسهیلات بانکی مصوب 1386 مجلس شورای اسلامی ویا قانون ممنوعیت اخذ وثیقه بانک ها مصوب 1379 مجلس شورای اسلامی و یا … بعضی از قانون ها زمینه هایی را برای افزایش اجاره بها و عدم صدور مطالبات بانکی فراهم کرده است.