مطالبه ثمن معامله

دعوای مطالبه ثمن معامله چیست ؟

نحوه مطالبه ثمن معامله در تنظیم قرارداد و معامله بخش مهمی مربوط است به مطالبه مبلغ قرارداد. این بحث از آن رو اهمیت وافری دارد که دعوای مطالبه ثمن معامله به عنوان یک دعوای واحد مطرح شده است.

مطابق قانون مدنی در معامله مشتری ملزم به تادیه مبلغ قرارداد و ثمن معامله می باشد. چنانچه فرد این مبلغ را بپردازد که بحثی باقی نمی ماند منتها اگر از طریق اظهارنامه ثمن معامله را مطالبه نمودید و آن را دریافت نکردید می توانید دعوای مطالبه ثمن اقامه نمایید. طبق تبصره ۴ ماده ۳۶۲ قانون مدنی: «عقد بیع مشتری را به تادیه ثمن ملزم می‌کند.» از این تبصره نتیجه می گیریم که پرداختن ثمن معامله به عنوان یکی از عوضین عقد، یکی از آثار عقد بیع می باشد که فرد ملزم است در زمان و مکان تعیین شده در قرارداد آن را پرداخت نماید.
به طور مثال در معامله خودرو یا معامله ملک و املاک، همانطور که فروشنده ملزم به تحویل خودرو می باشد، مشتری نیز مکلف است ثمن معامله را بپردازد. پس بنابراین چنانچه خریدار از وظیفه خود امتناع کند، فروشنده می تواند اجرای این تعهد را با طرح دعوا از دادگاه درخواست کند. دعوای فوق تحت عنوان «مطالبه ثمن معامله» طرح خواهد شد. قابل ذکر است مطالبه ثمن معامله یک دعوای مالی است و نیازمند پرداخت هزینه دادرسی به نسبت مبلغ خواسته (بها) می باشد.

مطالبه ثمن معامله در چه صورتی امکان پذیر است؟

به محض انعقاد عقد بیع، مالکیت مبیع به خریدار و مالکیت ثمن به فروشنده منتقل میشود. در صورتی که طرفین بر تعیین موعد خاصی برای تسلیم مبیع و پرداخت ثمن توافق نکنند؛ اصل بر اجرای فوری این تعهدات است.در صورتی که خریداربه تکلیف خود مبنی بر پرداخت ثمن عمل نکند، فروشنده میتواند با تقدیم دادخواست مطالبه ثمن معامله ، الزام او را از دادگاه بخواهد.

ارکان دعوای مطالبه ثمن معامله

خواهان دعوا برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید وقوع بیع صحیح میان خود و خوانده دعوا و همچنین عدم پراخت ثمن را اثبات کند.نحوه پرداخت ثمن یا پیش پرداخت معامله معمولا در قراردادهای خرید و فروش و یا به اصطلاح مبایعه نامه، زمان و مکان مشخصی برای پرداخت ثمن معامله درنظر گرفته می‌شود. چنانچه زمان مشخصی برای پرداخت ثمن معامله تعیین نشده باشد، پرداخت ثمن به صورت فوری و عندالمطالبه خواهد بود. براساس ماده ۳۹۵ قانون مدنی، اگر مشتری ثمن را در موعد مقرر تأدیه و پرداخت نکند، فروشنده حق خواهد داشت که بر طبق مقررات راجع به خیار تاخیر ثمن، معامله را فسخ یا از حاکم اجبار مشتری به تأدیه ثمن را بخواهد. الزام به تأدیه ثمن معامله را می توان همزمان با سایر خسارات از جمله خسارت تاخیر در تأدیه دین و یا به همراه وجه التزام ناشی از قرارداد و ضمن یک دادخواست مطالبه نمود.

مطالب مرتبط با ثمن معامله

مواد مرتبط با دریافت ثمن :

البته اگر آشنایی به قانون نداشته باشید شاید مواد ذیل ، شما را دچار ابهام کند پس مطالعه نفرماییدبه موجب ماده ٣۶۵ قانون مدنی، بیع فاسد اثری در تملک ندارد، یعنی مبیع و ثمن کماکان در مالکیت بایع و مشتری باقی می ماند. حسب مواد ٣٩٠ و ٣٩١ قانون مرقوم، اگر بعد از قبض ثمن، مبیع کلاً یا جزئاً مستحق للغیر درآید، بایع ضامن است و باید ثمن را مسترد دارد. در صورت جهل مشتری به وجود فساد، از عهده غرامات وارد شده بر مشتری نیز برآید و چون ثمن در اختیار بایع بوده است در صورت کاهش ارزش ثمن و اثبات آن، با توجه به اطلاق عنوان غرامات در ماده ٣٩١ قانون مدنی بایع قانوناً ملزم به جبران آن است. الزام به تادیه ثمن معامله را می توان همزمان با سایر خیارات از جمله خسارت تاخیر در تادیه دین و یا به همراه وجه التزام ناشی از قرارداد، درضمن یک دادخواست مطالبه نمود.• دیرکرد چنانچه برای دیرکرد پرداخت ثمن معامله، جریمه‌ای در قرارداد ذکر نشده باشد، از زمان طرح دادخواست لغایت اجرای حکم، خسارت تاخیر تادیه مطابق با شاخص بانک مرکزی درنظر گرفته می‌شود. به شرط آن که در دادخواست اولیه، مطالبه خسارت تاخیر نیز جزو موضوعات دادخواست باشد.

در دعوی مطالبه ثمن معامله از آن جایی که موضوع خواسته دین میباشد ، بر اساس ماده 13 آیین دادرسی مدنی خواهان قادر است ، در دادگاهی که محل اقامت خوانده میباشد و یا در محل عقد قرارداد او و یا اینکه در محل انجام تعهدات ، طرح دعوی بکند . به منظور طرح دعوای مطالبه ثمن معامله ، میبایست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و دفتر مذکور پرونده را بعد از تکمیل و اخذ هزینه دادرسی برابر دعاوی مالی طبق تعرفه اعلامی ، به دادگاه صالح ارسال خواهد کرد .

نحوه اجرای رأی مطالبه ثمن معامله

در دعوی مطالبه ثمن معامله ، بعد از صدور رأی قطعی با درخواست خواهان اجرائیه صادر خواهد شد و خوانده موظف میباشد در طی 10 روز مفاد آن را به موقع اجرا کند و یا ترتیبی را به اجرای احکام مشخص کند . در صورتی که خواهان اموالی را از خوانده در دسترس نداشته باشد قادر است با درخواست از اجرای احکام ، از راه استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک ، بانک مرکزی و راهور ، اموال خوانده را شناسایی کرده و مورد توقیف قرار دهد .
بعد از ارزش گذاری اموال توقیف شده از سوی کارشناسان رسمی دادگستری ، اموال توقیف شده به فروش خواهد رسد و مبلغ محکومیت از محل آنها پرداخته خواهد شد و چنانچه خواهان اموالی از فرد محکوم معرفی نکند و یا اینکه از راه استعلام اموالی در دسترس نیابد ، قادر است تا به استناد ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی ، درخواست جلب فرد محکوم را بدهد .

از موارد با اهمیتی که در دعوای مطالبه ثمن معامله باید به ان توجه شود ، این میباشد که زمان پرداخت ثمن معامله رسیده باشد و در صورتی که پرداخت ثمن معامله شرط خاصی داشته باشد ، شرط مورد نظر انجام شده باشد . جز این مورد چنانچه زمان پرداخت هنوز فرا نرسیده باشد و شرط مورد نظر انجام نشده باشد ، دعوای مطالبه ثمن معامله از طرف دادگاه رد خواهد شد . دعاوی مربوط به امور ملکی که دعوای مطالبه ثمن معامله ملکی هم در این دسته میباشد از پرونده‌های مرتبط به دستگاه قضایی هستند و همانند تمامی کارها برای انجام انها میبایست در ان زمینه تخصص داشته باشید و در این زمینه وکیل ملکی فردی است که در امور ملکی دارای تخصص و دانش است . وکیل ملکی با اشراف بر قوانین و رویه قضایی مرتبط به امور ملکی قادر است به موکلان خود مشاوره های تخصص در امور پرونده ها بدهد .
دعوی مطالبه ثمن معامله ، هنگامی مطرح خواهد شد که خریدار، خلاف وعده در قرارداد فروش ، از انجام تعهدات خود بنا به پرداخت ثمن معامله ، سرپیچی کند و حاضر به پرداخت دین خود به فرشنده نمیباشد زمانی که ملکی به فروش می رسد ، توافقی بر پرداخت ثمن و هم چنین تحویل ملک ، بین فروشنده و خریدار انجام خواهد شد . بنابراین شروطی که برای پرداخت ثمن ، بین طرفین برقرار میشود باید رعایت شوند . در صورتی که خریدار، ثمن را بر حسب قرارداد بین دو طرف به فروشنده نپردازد ، فروشنده قادر است دادخواست مطالبه ثمن قرارداد را طرح بکند .
بر طبق ماده 395 قانون مدنی در صورتی که مشتری ثمن را در زمان مقرر تأدیه نکند فروشنده حق دارد که بر اساس مقررات راجع به خیار تاخیر ثمن ، معامله را فسخ کند و یا از محکمه اجبار مشتری به تأدیه ثمن را درخواست کند . دعوی مطالبه ثمن قرارداد از جمله دعاوی مالی محسوب میشود و نیازمند پرداخت کردن هزینه دادرسی به نسبت مبلغ خواسته خواهد بود .