قبل از اینکه به نحوه توقیف و رفع توقیف سهام بورس بپردازیم جواب دادن به این سوال الزامی است. «آیا سهام بورس قابل توقیف است؟»
بله، سهام بورس قابلیت توقیف دارد. سهام بورس به عنوان یکی از دارایی های مالی زوج، همانند اموال منقول و غیرمنقول، می تواند برای پرداخت مهریه توقیف شود. این اقدام از طریق مراجع قضایی یا اجرایی انجام می شود و با استعلام از شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار، سهام های متعلق به زوج شناسایی و توقیف خواهند شد. این امکان وجود دارد که ارزش سهام توقیف شده با مهریه زوجه تطبیق داده شده و در صورت نیاز، سهام فروخته شود تا مبلغ مهریه پرداخت شود.
پس میتوان گفت توقیف سهام یکی از راه های توقیف اموال برای مهریه است. در ادامه به مواد قانونی مرتبط با توقیف سهام بورس در قانون ایران میپردازیم.
مواد قانونی مرتبط با توقیف سهام برای مهریه
| ماده قانونی | شرح قانون | تفسیر |
|---|---|---|
| ماده 214 قانون مدنی | مال مورد معامله باید مالیت داشته و متضمن منفعت عقلایی مشروع باشد. | سهام بورس به عنوان یک دارایی مالی با ارزش اقتصادی، دارای مالیت است و می تواند برای توقیف به منظور پرداخت مهریه مورد استفاده قرار گیرد. |
| ماده 52 قانون اجرای احکام مدنی | از اموال منقولی که متعلق به محکوم علیه است و معادل بدهی اوست، توقیف می شود. | سهام بورس جزو اموال منقول محسوب می شود و می تواند به عنوان یکی از دارایی های زوج برای پرداخت مهریه توقیف شود. |
| ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی | خواهان می تواند قبل از تقدیم دادخواست یا در جریان دادرسی، از دادگاه درخواست تأمین خواسته کند. | زوجه می تواند پیش از صدور حکم نهایی، از دادگاه درخواست توقیف سهام به عنوان تأمین خواسته کند تا از انتقال یا فروش آن جلوگیری شود. |
| ماده 524 قانون آیین دادرسی مدنی | اموالی که برای رفع نیاز های اساسی زندگی بدهکار لازم است، از توقیف مستثنی هستند. | سهام بورس جزو مستثنیات دین نبوده و بنابراین می تواند برای تأمین مهریه توقیف شود. |
| ماده 30 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (1384) | شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار موظف است اطلاعات مربوط به سهامداران را ارائه دهد. | از آنجا که شرکت سپرده گذاری اطلاعات سهامداران را در دسترس قرار می دهد، مراجع قضایی می توانند از آن برای شناسایی و توقیف سهام استفاده کنند. |
مراحل توقیف سهام جهت وصول مهریه
جهت آنکه چیزی قابلیت توقیف داشته باشد باید مالیت داشته باشد یعنی دارای ارزش مالی بوده و قابلیت تقویم به پول را داشته باشد؛ فلذا از آنجایی که سهام دارای ارزش مالی است پس قابل توقیف نیز میباشد. زوجه در ابتدا برای آنکه بتواند از محل سهام به مهریه خود دست یابد باید سهام زوج را شناسایی نموده که شناسایی میتواند از راه های گوناگونی انجام پذیرد مانند آنکه کد ملی زوج را در سازمان خصوصی سازی وارد نماید؛ در نهایت بعد از مطمئن شدن از این امر که زوج دارای سهامی ارزشمند است میتواند جهت توقیف آن را به اجرای ثبت یا دادگاه معرفی کند.
هر گاه که مرد محکوم به وصول و پرداخت مهریه از محل مال توقیف شده شود این موضوع به واسطه اجرای احکام انجام خواهد گرفت اما نکته لازم به ذکر آن است که در مرحله توقیف، مستثنیات دین قابل توقیف نیست و زوجه نمیتواند از محل آنها حق و حقوق خود را دریافت نماید. اجرای ثبت یا واحد اجرای احکام دادگاه در این خصوص با شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه مبالغ توافق مینماید و شماره حسابی را برای واریز مبلغ حاصل از فروش سهام زوج ارائه مینماید.
نحوه توقیف سهام شرکت جهت وصول مهریه
در خصوص شرکت های سهامی عام، مراجع ذی ربط به اداره ثبت شرکتها، مدیر عامل شرکت، سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام مینمایند تا از انتقال سهام به دیگری خودداری نمایند اما در خصوص شرکت های سهامی خاص میبایست تمامی مراتب به مدیر عامل شرکت و اداره ثبت شرکتها اعلام گردد تا از انتقال سهام و فرار زوج از دین خود یعنی پرداخت مهریه جلوگیری نمایند. جهت فروش سهام توقیف شده میبایست اولاً سهام کارشناسی شود و در مرحله بعد برای فروش به مزایده گذاشته شود.
سهام شرکت های سهامی خاص، بعد از مرحله کارشناسی، سهام زوج به واسطه مزایده فروخته شده و مهریه به زوجه پرداخت میگردد. در خصوص شرکت های سهامی عام، فروش سهام میبایست حتما به واسطه سیستم های فروش سهام در سازمان بورس اوراق بهادار انجام گیرد و بعد از آن مبلغ مهریه به زوجه پرداخت گردد.
نحوه توقیف سهام عدالت جهت وصول مهریه:
تمامی ملت ایران مالک سهامی تحت عنوان سهام عدالت میباشند که سود این سهام بعد از گذشت چند سال در پایان هر سال برای آنها واریز میگردد. این سهام در گذشته قابلیت آزادسازی نداشته و قابل نقل و انتقال و توقیف نبوده ولیکن با عنایت به ابلاغ مقام معظم رهبری برای آزادسازی سهام عدالت، چراکه امکان معامله آن وجود نداشت، سهام عدالت از شمول اموال قابل توقیف خارج میبود. بنابراین از تاریخ 9/2/1399 با ابلاغ ایشان، به میزانی که این سهام قابلیت آزادسازی داشته باشد، قابلیت توقیف نیز دارد. از تاریخ 23/4/1399 که شورای عالی سازمان بورس و اوراق بهادار آیین نامه ای را تصویب کرد، سهام عدالت به میزان 30% آزادسازی شده و امکان توقیف آن و فروشش بعد از استعلام از طریق اجرای احکام دادگستری بوسیله شرکت سپرده گذاری مرکز اوراق بهادار و تسویه مبالغ وجود خواهد داشت.
در نهایت با اعلام روابط عمومی اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان تهران، سازمان خصوصی سازی در طی نامه ای به ادارات کل امور اقتصادی و دارایی استان ها اعلام نمود که تمامی مقامات مراجع قضایی و همچنین مقامات مراجع شبه که به موجب قانون اجازه توقیف و یا صدور دستور فروش دارایی اشخاص را دارند، موظف هستند دستورهای یاد شده در خصوص سهام عدالت را به طور متمرکز ارسال و شماره حساب واحدی را به آن شرکت جهت واریز مبالغ حاصله از فروش دارایی توقیف شده را معرفی کنند. فلذا باید توجه داشت که زوجه با مراجعه به مراجع ذی صلاح این امکان را دارد که مهریه خود را از محل سهام عدالت همسرش وصول و دریافت کند، چراکه سهام عدالت مالیت داشته و قابلیت توقیف نیز دارد.
مراجع صالح جهت توقیف سهام برای مهریه
سهام بورس و سهام عدالت ارزش مالی دارند و به همین جهت قابل توقیف نیز میباشند. فلذا زمانیکه زوجه بخواهد مهریه خود را مطالبه نماید و سهام بورسی همسرش را به اجرای ثبت یا دادگاه معرفی نماید، در صورت امتناع زوج از پرداخت مهریه به همسرش، مهریه زوجه از محل سهم توقیفی پرداخت خواهد شد.
در این وضعیت مقام قضایی به شرکت سرمایه گذاری دستور فروش یا انتقال سهام بورس را داده که این سهام ممکن است مربوط به شرکت سهامی عام یا خاص باشد که چنانچه سهام مرتبط با شرکت های سهامی عام باشد مجمع قضایی به اداره ثبت شرکت ها و یا مدیر عامل آن شرکت و یا سازمان بورس دستور داده که مانع نقل و انتقال سهام مذکور شوند و آن را توقیف نمایند و چنانچه سهام مرتبط به شرکت های سهامی خاص نیز باشد، به مدیر عامل شرکت و اداره ثبت شرکت ها اعلام میشود تا از نقل و انتقال سهام جلوگیری نمایند.
اگر مهریه زوجه پرداخت و وصول نشود، سهام زوج مورد بررسی کارشناس قرار گرفته و جهت فروش به مزایده گذاشته میشود؛ در این خصوص باید بدانید که در شرکت های سهامی عام، سهام میبایست به واسطه سازمان بورس فروخته شود.
وکیل توقیف سهام بورس جهت وصول مهریه:
در انجام امور حقوقی به جهت داشتن پیچیدگی های خاص خود که اشخاص معمولی کمتر اطلاعات و آگاهی از آن دارند که از جمله موارد آن میتوان به مباحث مختلف در خصوص مهریه و نحوه وصول آن اشاره نمود، نیازمند وجود شخصی ماهر و با تجربه و کاملا آشنا به و مسلط به قانون و امور حقوقی میباشد. فلذا برای پیشبرد درست اهداف خود نیازمند مشاوره با وکیل بورس یا مهریه خواهید بود. گروه مشاوره دکتر رضا عبدالمحمد با بهترین و سریع ترین راهکار ها و پیشنهادات آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان هستند.
نمونه متن درخواست توقیف سهام جهت وصول مهریه:
ریاست محترم مجتمع قضایی…. احتراما اینجانب در خصوص خواسته به استحضار میرسانم؛ به استناد کپی مصدق عقدنامه شماره…. مورخ ….. با خوانده محترم عقد ازدواج دائمی در دفترخانه شماره …. واقع در شهرستان …. منعقد نمودیم. لذا با عنایت به اینکه مهریه مقرر در عقدنامه به میزان … تماماً بر ذمه زوج و عندالمطالبه میباشد، مستنداً به مواد 1082 قانون مدنی و تبصره الحاقی 29/4/1376 آیین نامه اجرایی به ماده مذکور و ماده 198 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی تقاضای صدور حکم مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت مهریه مارالذکردر عقدنامه به میزان …. و تقاضای صدور قرار تامین و توقیف سهام خوانده از آن مقام عالی مورد استدعاست.
نکته پایانی این است که زوجه قادر است از طریق سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به اطلاع از این امر اقدام نموده که البته باید حکم قانونی را همراه خود داشته باشد. همچنین در صورتی که توقیف سهام به واسطه اجرای ثبت انجام بگیرد دیگر نیازی به حکم قانونی نخواهد بود.
در نهایت باید به این امر توجه داشت که هرچیزی که ارزش مالی داشته یا به اصطلاح مالیت داشته باشد قابلیت توقیف جهت وصول مهریه را دارد تنها در صورتیکه مشمول مستثتنیات دین نباشد.
سوالات متداول توقیف سهام بورس برای مهریه
چگونه می توان سهام بورس را برای مهریه توقیف کرد؟
برای توقیف سهام بورس برای مهریه، ابتدا باید به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواستی جهت توقیف سهام ارائه دهید. پس از صدور حکم دادگاه، می توانید با مراجعه به کارگزاری سهام مورد نظر را توقیف کنید.
نمونه درخواست توقیف سهام چگونه است؟
نمونه درخواست توقیف سهام شامل مشخصات دقیق سهام، شماره ملی صاحب سهام، و دلیل توقیف (در اینجا مهریه) است. بهتر است از یک وکیل حقوقی برای تهیه این درخواست کمک بگیرید.
نحوه فروش سهام توقیف شده چگونه است؟
پس از توقیف سهام و صدور حکم قطعی دادگاه، می توان سهام توقیف شده را از طریق کارگزاری به فروش رساند و مبلغ آن را جهت پرداخت مهریه دریافت کرد.
آیا می توان سهام عدالت را برای مهریه توقیف کرد؟
بله، سهام عدالت نیز مانند سایر سهام ها قابل توقیف است. برای این کار باید به دادگاه خانواده مراجعه کرده و درخواست توقیف سهام عدالت را ارائه دهید.
نمونه درخواست توقیف حقوق بابت مهریه چگونه است؟
درخواست توقیف حقوق برای مهریه باید شامل اطلاعات کامل حقوق بگیر، میزان حقوق و جزئیات مهریه باشد. این درخواست به کارفرما ارسال می شود تا حقوق فرد به میزان مهریه توقیف گردد.
نحوه تقویم سکه در دادخواست مطالبه مهریه چگونه است؟
برای تقویم سکه در دادخواست مطالبه مهریه، باید ارزش روز سکه را در زمان ثبت دادخواست محاسبه و در دادخواست قید کنید. این کار می تواند توسط کارشناس رسمی دادگستری انجام شود.
آیا امکان رفع توقیف سهام وجود دارد؟
بله، در صورت پرداخت مهریه یا توافق طرفین، می توان درخواست رفع توقیف سهام را به دادگاه ارائه داد. پس از صدور حکم دادگاه، سهام رفع توقیف می شود.
نمونه درخواست رفع توقیف خودرو بابت مهریه چگونه است؟
نمونه درخواست رفع توقیف خودرو باید شامل اطلاعات کامل خودرو، شماره پلاک و سند مالکیت، و دلیل رفع توقیف (پرداخت مهریه یا توافق) باشد.
آیا می توان برای مهریه سهام شرکتی را توقیف کرد؟
بله، سهام هر شرکتی که به نام زوج باشد، قابل توقیف است. برای این کار باید به دادگاه خانواده مراجعه کرده و دادخواستی جهت توقیف سهام شرکت برای مهریه ارائه دهید.
