استرداد مبیع

استرداد مبیع چیست؟

زمانی که مالی فروخته می شود و به اصطلاح داد و ستدی بین خریدار و فروشنده انجام می شود، گاهی پس از مدتی فروشنده به دلایلی از فروش کالای خود پشیمان می شود. در این حالت با فسخ معامله انجام گرفته، مال فروخته شده را بر می گرداند که به این عمل استرداد بیع گویند.

دعوای استرداد مبیع از جمله دعاوی بسیار مهم در حوزه حقوقی املاک و دعاوی ملکی می باشد، گروه حقوقی رضاعبد المحمد در زمینه دعاوی استرداد مبیع همراه شما خواهد بود .

حال می خواهیم با مثالی کوچک و آشنا برای شما عزیزان توضیح دهیم. احتمالا از مغازه سر کوچه خود وسایلی نیاز داشتید را خریدید و بالاسر صاحب آن مغازه تابلویی به صورت کاغذ یا مقوایی گفته شده که «جنس خریداره شده پس گرفته نمی شود». حال فرض می کنیم شما به خانه آمده و وسائل خریداره شده را بررسی می کنید اما مشکلی در وسایل خریداری شده وجود دارد، در این هنگام به مغازه برگشته و وسیله مشکل دار را به صاحب مغازه نشان می دهید اما صاحب مغازه قبول نمی کند .
گفتنی است که مثال بالا در ابعاد بسیار بزرگتری نیز پیش بیاید این امکان وجود داردکه یک فرد زمین یا ملک خریداری شده را بخواهد به دلایلی پس بدهد. در این صورت امکان استرداد یا عدم استرداد باید توسط متخصصین این حوزه بررسی و بهترین راهکار ارائه گردد، چراکه به نوعی با یک دعوی طرف هستیم که طبق آمار های رسمی در دادگاه ها و مراجع قضایی طرفین در ۷۵% موارد به تقابل خواهند پرداخت.

در ماده 353 بیع آمده است که: «بیع عبارت است از کلی در معین، کلی فالذمه، تملیک عین، اعم از معین، یا  مشاع و مفروز که معنی آنها به صورت ذیل می باشد:
عین معین: باید وجود خارجی داشته باشد و مانند ماشین بتواند تعیین و اشاره (نمایش) دهد.
کلی در معین: مقدار معینی از اموال موجود است، مانند 3 کیلوگرم برنج یا گندم که به عنوان نمونه به خریدار نشان داده می شود.
کلی فی الذمه: در تعهدات ذکر شده و فروشنده متعهد می شود که مثلا 10 نوع موتور سیکلت برای خریدار تهیه کند.
مشاع و مشترک: یعنی پولی که چند نفر در آن شریک دارند و باید برای خرید همه شرکا توافق کنند.
مفروز: به معنای اموالی است که قبلاً فاسد شدنی بوده ولی اکنون تقسیم شده است.»

فسلفه دعوای استرداد بیع

فلسفه اصلی دعوای استرداد مبیع از دو حالت خارج نیست:

• دعوای بطلان بیع یا ابطال بیع و یا ابطال قرارداد
• دعوای فسخ قرارداد

آیا انفساخ قرارداد دعوای استرداد مبیع جز دعاوی تبعی بوده که باید همزمان با دعوای اصلی و به موازات آن مطرح و ثبت گردد؟

زمانی که قرارداد و یا مبایعه نامه ای به هر دلیلی از ابتدا باطل بوده خواهان باید دعوای ابطال قرارداد و یا ابطال مبایعه نامه را همزمان با دعوای استرداد مبیع مطرح نماید.
در قرارداد ها و یا مبایعه نامه هایی که حق فسخ قانونی و یا قراردادی برای فروشنده (بایع) ایجاد شده فروشنده ابتدا باید طی اظهارنامه ای مراتب فسخ و یا انفساخ خود در قرارداد را اعلام نماید. سپس پیرو آن دعوای تایید فسخ قرارداد و یا تایید انفساخ قرارداد را به همراه دعوی استرداد مبیع مطرح نماید
نکته حائز اهمیت آن است که اثر فسخ نسبت به آینده است و اگر در زمان ثبت دادخواست استرداد مبیع مورد قرارداد به شخص ثالثی منتقل شده باشد گویا مبیع تلف شده است و می بایست دادگاه با ارجاع به کارشناس رسمی دادگستری قیمت مبیع به نرخ روز را تعیین نموده و حکم به پرداخت قیمت مبیع به نرخ رو علیه خریدار صادر نماید.

نوع دعاوی استرداد مبیع چیست؟

دعاوی استرداد مبیع در واقع دعاوی ملکی و دعاوی مالی می باشند .

تفاوت دعاوی استرداد مبیع با دعاوی ملکی دیگر چیست ؟

دعوای استرداد مبیع با دعوای استرداد ثمن معامله متفاوت بوده و جزء دعوای پیچیده ملکی می باشد. دفتر حقوقی رضا عبدالمحمد و همکاران چندین پرونده در موضوعات ابطال قرارداد و یا بطلان معامله و فسخ قرارداد و انفساخ قرارداد و استرداد مبیع داشته اند که در نهایت موفقیت حاصل شده است.

مطالب مرتبط با استرداد مبیع:

۱- بطلان معامله
۲- ابطال رای داوری

هنگامی که قرارداد میان دو طرف خریدار و فروشنده منعقد شود، باید مبیع به خریدار تحویل داده شود، مگر اینکه دو طرف معامله تاریخی را به منظور تحویل دادن مبیع مشخص کرده باشند که در این شرایط فروشنده مبیع را در تاریخ مقرر باید تحویل خریدار دهد.
چنانچه خریدار از پیش مال مورد معامله را دریافت کرده باشد همانند خانه ای که در آن مستاجری بوده و اکنون خودش در آن ساکن است و حال آن را خریده است دیگر احتیاجی به قبض جدید و تحویل مجدد نمی باشد.
ماده ۳۷۴ قانون مدنی ذکر می کند که: «به اذن و یا اجازه ی فروشنده برای قبض احتیاجی نمی باشد و در صورتی که عقد بیع به درستی انجام شده باشد با نظر به اینکه این عقد از دسته عقود تکمیلی است، اصولا هنگامی که بیع حاصل شود مشتری مالک مبیع می باشد؛ قادر است بی اذن فروشنده هم مبیع را قبض کند».
طبق ماده ۳۸۱ قانون مدنی: «هزینه های تسلیم مبیع به ویژه اجرت حمل ونقل آن به محل تسلیم، به عهده ی فروشنده است جز اینکه عرف و عادت محل در رابطه با مخارج به شکل دیگری باشد.

گروه حقوقی رضاعبدالمحمد با همکاری وکلای مجرب و متخصص در زمینه این دعاوی اماده مشاوره و یاری شما تا دریافت نتایج مطلوب مورد نظر شما می باشد.

چنانچه شخصی مالی را خریداری و به آن دسترسی داشته باشد، به منظور تصرف در آن احتیاجی به فروشنده یا مراجعه به محاکم نخواهد داشت، خود خریدار حق دارد که مبیع را تصرف کند؛ اما در صورتی که خریدار دسترسی به مال مورد نظر نداشته باشد و فروشنده از تحویل آن خودداری کند، در صورتی که در قرارداد بین آن ها نوشته شده باشد که در صورت عدم تحویل در موعد مقرر باید بایع خسارت بپردازد، خریدار با نظر به این مسئله قادر به مطالبه ی خسارت به دلیل عدم انتقال در زمان مقرر مال از فروشنده بوده و فروشنده نیز مضاف بر تحویل کالا به پرداخت خسارت نیز محکوم خواهد شد.
اما چنانچه در قرارداد دریافت خسارت، ذکر نشده باشد که خریدار قادر است از راه مراجعه به دادگاه مبیع را تحویل بگیرد و مطالبه ی خسارت متحمل شده را هم در ازای تحویل ندادن به موقع کند، هر حکمی که از دادگاه صالح صادر شود لازم الاجرا خواهد بود . هیچکس نمی تواند مانع اجرای حکم شود. ضمانت اجرای حکم قطعی، اجرای آن به وسیله دولت و یا اجرای احکام می باشد؛ پس اگر دادگاه حکم دهد که فروشنده باید خسارت بپردازد و استرداد مبیع را به خریدار منتقل کند باید حتماً انجام دهد در غیر این صورت شامل مجازات خواهد بود .

نمونه متن دادخواست استرداد مبيع

در این قسمت نمونه ای از متن استرداد مبیع داریم که چه قسمت هایی را باید در دادخواستی که توسط شما یا وکیل متخصص ملکی نوشته شود.
همانطور که در تصویر نمونه دادخواست استرداد مبیع می بینید باید تمامی اطلاعات خواهان، وکیل یا نماینده شما آدرس، شغل و … پر شود. سپس خواسته یا موضوع شما به دادگاه عمومی نوشته، که قطعا خواسته شما باید استرداد مبیع باشد، دلایل و منطق شما ترجیحا توسط فردی که دارای تجربه یا دانش در زمینه دعاوی ملکی باشد نوشته شود.

مطالب مرتبط با استرداد مبیع ۱- فروش مال غیر اعم
۲- تحویل و تسلیم ملک