اعتبار اسنادی (ال سی)، روشی مطمئن برای پرداخت پول در تجارت بین‌المللی است که به‌موجب آن، بانک متعهد می‌شود که مبلغ معینی را در زمان و شرایط مشخص به فروشنده پرداخت کند. پرداخت از سمت بانک در صورتی انجام می‌شود که فروشنده اسناد و مدارک موردنظر را طبق شرایط اعتبار ارائه دهد.
اعتبار اسنادی یک سند مالی محسوب می‌شود و توسط یک نهاد مالی صادر می‌شود. این سند بیشتر در امور بازرگانی کاربرد دارد و یک نوع تعهد پرداخت برای خریدار است. در مقابل، بانک نیز برای این سند اعتباری به‌نوعی ضامن خریدار محسوب می‌شود. با استفاده از اعتبار اسنادی، فروشنده می‌تواند اطمینان حاصل کند که با ضمانت بانک، مبلغ موردنظر به قطع یقین پرداخت می‌شود.
وکیل دانمارکی، آقای والد مارهویدت، در سال 1929 در شروع کتاب خود اعتبار اسنادی را این‌گونه تعریف می‌کند؛ اعتبار اسنادی روش خاصی از پرداخت است که در تجارت‌های کلان مورداستفاده قرار می‌گیرد. در واقع اعتبار اسنادی تعهدی از سمت بانک گشاینده اعتبار برای پرداخت یا قبول پرداخت وجه اعتبار (در آینده) در مقابل ذی‌نفع اعتبار است، مشروط به آنکه فرد شرایط مقررات مندرج در اعتبار اسنادی را رعایت و اسناد مقرر شده را در موعد مقرر ارائه دهد.
طبق قوانین موجود، در صورتی که خریدار قادر به پرداخت مبلغ خرید نباشد، بانک موظف است باقیمانده یا تمام مبلغ خرید را پرداخت کند. به دلیل ماهیت معاملات بین‌المللی که شامل عواملی همچون تفاوت قوانین کشورها، مسافت و غیره، اعتبار اسنادی به یک مورد بسیار مهم در تجارت بین‌المللی تبدیل شده است.
در ایران نیز به دلیل اعمال محدودیت‌هایی توسط بانک مرکزی تعدادی از اعتبار اسنادی غیرقابل استفاده هستند و یا حتی مواردی نیاز به مجوز این بانک دارند.
بیشتر بخوانید : وکیل تجارت بین الملل
اعتبار اسنادی مدت‌دار (نسیه) و اعتبار اسنادی دیداری
در اعتبار اسنادی مدت‌دار (نسیه)، این امتیاز پیش‌بینی شده است که وجه اعتبار بلافاصله پس از ارائهٔ اسناد از طرف فروشنده به بانک پرداخت نمی‌شود، بلکه پرداخت بعد از مدت معینی که توافق شده است، صورت می‌گیرد. در حقیقت در این نوع اعتبار اسنادی، یک امتیاز به خریدار اعطا شده است تا پس از دریافت کالا و سپری‌شدن یک مهلت یا فروش آن کالا، وجه آن را بپردازد.
بر عکس، در اعتبار اسنادی دیداری، بانک بلافاصله پس از رؤیت اسناد تحویل کالا به خریدار و وجود شرایط مورد توافق در اعتبار اسنادی، وجه را به فروشنده کالا پرداخت می‌کند. در این نوع اعتبار اسنادی، فروشنده می‌تواند بلافاصله پس از ارائه اسناد، وجه را دریافت کند و نیازی به انتظار تا پایان مدت مشخص ندارد.
طبق قوانین موجود، در صورتی که خریدار قادر به پرداخت مبلغ خرید نباشد، بانک موظف است باقیمانده یا تمام مبلغ خرید را پرداخت کند. به دلیل ماهیت معاملات بین‌المللی که شامل عواملی همچون تفاوت قوانین کشورها، مسافت و غیره، اعتبار اسنادی به یک مورد بسیار مهم در تجارت بین‌المللی تبدیل شده است.
در ایران نیز به دلیل اعمال محدودیت‌هایی توسط بانک مرکزی تعدادی از اعتبار اسنادی غیرقابل استفاده هستند و یا حتی مواردی نیاز به مجوز این بانک دارند.
اعتبارات اسنادی تأیید شده و تایید نشده
در اعتبارات اسنادی تایید شده، خریدار باید اعتبار صادر شده از سوی بانک خود را به تایید هر بانکی که مدنظر فروشنده باشد، برساند. این نوع اعتبارات، امنیت بیشتری را برای فروشنده فراهم می‌کند؛ زیرا بانک تایید کننده در کنار بانک صادرکننده اعتبار، متعهد به پرداخت وجه می‌شود.
در اعتبارات اسنادی تایید نشده، چنین شرطی لازم نیست و فقط بانک صادرکننده اعتبار متعهد به پرداخت وجه است. این نوع اعتبارات، ریسک بیشتری را برای فروشنده به همراه دارد.
علاوه بر این، تقسیم دیگری که مطرح می‌شود، اعتبار اسنادی قابل انتقال و غیرقابل انتقال است. در اعتبار اسنادی قابل انتقال، فروشنده یا ذی‌نفع می‌تواند تمام یا بخشی از این اعتبار را به دیگری واگذار کند. اما در اعتبار اسنادی غیرقابل انتقال، چنین اختیاری برای فروشنده یا شخص ذی‌نفع وجود ندارد.
به دلیل ماهیت معاملات بین‌المللی که شامل عواملی همچون تفاوت قوانین کشورها، مسافت و غیره، اعتبار اسنادی به یک مورد بسیار مهم در تجارت بین‌المللی تبدیل شده است. در ایران نیز به دلیل اعمال محدودیت‌هایی توسط بانک مرکزی تعدادی از اعتبار اسنادی غیرقابل استفاده هستند و یا حتی مواردی نیاز به مجوز این بانک دارند.
خطرات و عوامل کنترلی در استفاده از روش پرداخت مبتنی بر اعتبار اسنادی
در استفاده از روش پرداخت مبتنی بر اعتبار اسنادی، باید به برخی خطرات و عوامل کنترلی توجه داشت. هرچند این روش مزایای بسیاری دارد و تا حدودی مشکلات پرداخت را حل می‌کند، اما استفاده از آن مانند هر روش دیگری، ریسک‌هایی را نیز در پی دارد.
از مهم‌ترین خطرات استفاده از این روش، امکان کلاهبرداری یا جعل اسناد مربوط به تحویل کالا و همچنین تغییر و دست‌کاری در متن خود اعتبار اسنادی است. با این حال، با توجه به اینکه در مقررات جدید، این تبادلات از طریق سامانه‌های الکترونیکی مالی انجام و کنترل می‌شوند، احتمال چنین سوءاستفاده‌هایی کاهش یافته است.
خطر یا ریسک دیگر، ممانعت دولت‌ها در شرایط جنگ، تحریم‌ها یا مشکلات مربوط به مبادلات ارزی است که ممکن است در فرایند پرداخت اشکالاتی ایجاد کند؛ بنابراین، هنگام استفاده از این روش پرداخت، باید تمامی شرایط را مورد بررسی قرارداد و با توجه به اوضاع و احوال موجود، بهترین روش پرداختی را انتخاب کرد.
برای کنترل این خطرات، موارد زیر باید مدنظر قرار گیرد:
- بررسی دقیق اسناد و مدارک ارائه شده از سوی طرف مقابل
- استفاده از کانال‌های ارتباطی امن و معتبر برای انجام تبادلات
- آگاهی از قوانین و مقررات جاری در زمینه اعتبارات اسنادی
- ارزیابی مستمر ریسک‌های موجود و اتخاذ تدابیر لازم برای مدیریت آنها
با اتخاذ چنین اقداماتی، می‌توان از استفاده موفق و ایمن از روش پرداخت مبتنی بر اعتبار اسنادی اطمینان حاصل کرد.
چرا باید از مشاوره های وکیل تجاری استفاده کرد؟
استفاده از وکیل تجاری در فرایند پرداخت مبتنی بر اعتبار اسنادی بسیار مهم است. وکیل تجاری می‌تواند به چند دلیل مفید باشد:
- آگاهی از قوانین و مقررات: وکیل تجاری با قوانین و مقررات مربوط به اعتبارات اسنادی آشنایی کامل دارد و می‌تواند به شما در درک صحیح این قوانین کمک کند. این امر به‌ویژه در شرایط خاصی مانند تحریم‌ها و محدودیت‌های ارزی که در ایران وجود دارد، حائز اهمیت است.
- بررسی دقیق اسناد و مدارک: وکیل تجاری می‌تواند به‌دقت اسناد و مدارک ارائه شده را بررسی کرده و از صحت‌وسقم آنها اطمینان حاصل کند. این امر از بروز خطرات احتمالی مانند کلاهبرداری یا جعل اسناد جلوگیری می‌کند.
- انتخاب روش پرداخت مناسب: با توجه به شرایط موجود، وکیل تجاری می‌تواند بهترین روش پرداخت را برای شما پیشنهاد دهد، چه اعتبار اسنادی دیداری باشد یا اعتبار اسنادی مدت‌دار. این امر به کاهش ریسک‌های احتمالی کمک می‌کند.
- مدیریت ریسک‌ها: وکیل تجاری می‌تواند ریسک‌های موجود در استفاده از اعتبار اسنادی را شناسایی کرده و راهکارهای مدیریت این ریسک‌ها را ارائه دهد. این امر به اطمینان بخشی به فرایند پرداخت و کاهش احتمال بروز مشکلات کمک می‌کند.
بنابراین، با توجه به پیچیدگی‌های موجود در استفاده از اعتبار اسنادی در معاملات بین‌المللی و همچنین محدودیت‌های خاص در ایران، استفاده از مشاوره و خدمات یک وکیل تجاری می‌تواند بسیار مفید و ضروری باشد تا بتوان از مزایای این روش پرداخت به بهترین شکل بهره برد. برای مشاوره با شماره ۰۹۱۲۱۵۷۴۲۹۷ تماس بگیرید.
