مطالبه وجه التزام
مفهوم مطالبه وجه التزام:
مبلغی است که توسط طرفین قرارداد در قرارداد نوشته می شود تا هر یک از طرفین که به تعهد خود در موعد مقرر عمل نکند، باید مبلغی را به عنوان جریمه تاخیر پرداخت کند و به آن وجه التزام میگویند.
وجه التزام در واقع نوعی ضمانت نقض تعهد در قرارداد است. مثلاً در عقد بیع ملک می توان شرط کرد که اگر فروشنده تنظیم سند رسمی را در موعد مقرر واگذار نکند، باید به ازای هر روز تأخیر مبلغی را به عنوان وجه التزام به آن شخص پرداخت کند.
هر یک از طرفین قرارداد که در موعد مقرر به تعهد خود عمل نکند، طرف مقابل می تواند دادخواست مطالبه وجه التزام را تنظیم کند. در دعوای مطالبه وجه التزام، خواهان کسی است که تعهد به نفع او واقع شده است و خوانده کسی است که باید به تعهد خود عمل می کرد اما به تعهد خود عمل نکرده است.
گروه حقوقی رضا عبدالمحمد
همراه شما در تمامی دعاوی و ضمینه های ملکی با بهترین
وکیل ملکی
همراه شما خواهیم بود
تبصره های حقوقی مربوط به دعاوی مطالبه وجه التزامی قرارداد:
در واقع وجه التزام خسارتی مقطوع است که به موجب آن طرفین قرارداد توافق می کنند که در صورت تخلف از تعهد، آن مبلغ پرداخت شود حتی اگر ضرری به کسی که به نفع اوست وارد نشده باشد تعهد انجام شده است . اما در صورتی که وجه التزام در قرارداد پیش بینی نشده باشد، متعهد له باید ابتدا ثابت کند که در اثر تخلف از تعهد متضرر شده است و سپس کارشناس میزان ضرر را تعیین کند. .اگر مبلغی در قرارداد به عنوان تعهد تعیین شده باشد، دادگاه مکلف است متعهد را به پرداخت همان مبلغ محکوم کند و دادگاه حق افزایش یا کاهش آن را ندارد.
می توان در قرارداد شرط کرد که وصول وجه التزام توسط متعهد، مانع از ایفای تعهد اصلی توسط متعهد نمی شود.
در صورتی که مبلغ مورد توافق طرفین از حیث وجه التزام، مبلغ غیرعادی باشد، برخی از محاکم فقط تا سقف تعهد اصلی و بر اساس حد متعارف حکم صادر میکنند، اما برخی از دادگاهها به ماده 230 قانون مدنی استناد میکنند و برای پرداخت مبلغ التزام به هر میزانی حکم صادر میکنند صادر می شود. ماده 230 قانون مدنی: «اگر در معامله شرط شده باشد که متخلف در صورت تخلف مبلغی را به عنوان غرامت بپردازد، حاکم نمی تواند او را به کمتر یا بیشتر از آنچه لازم است محکوم کند».
دادخواست مطالبه وجه التزام
در کدام قراردادها می توان وجه التزام را شرط کرد ؟
وجه التزام صرفا عقود تملیکی میباشد ، به این منظور که قراردادهایی که بر اساس آنها مالی از مالکیت فردی مطابق قرارداد خارج شده و به مالکیت فردی دیگر در خواهد امد . از انواع بارز این قراردادها قرارداد خرید و فروش و یا عقد بیع میباشد .مورد دیگر عقد اجاره میباشد که اجاره دهنده در آن در برابر انتقال حق استفاده از مال خودش به مستاجر ، از او اجاره بها خواهد گرفت . در اصل وجه التزام ، خسارت معادل عدم انجام تعهد به انتقال سند رسمی ملک و یا مال موضوع معامله میباشد . یعنی زمانی که کسی بر اساس قرارداد تعهد خود را بنا بر انتقال مال به انجام نرساند قادر میباشید از وی وجه التزام مطالبه کنید .
نحوه رسیدگی دادگاه به دادخواست مطالبه وجه التزام چگونه است ؟
وجه التزام در قولنامه ، خسارت عدم انجام تعهد انتقال رسمی ملک و یا مورد معامله میباشد که در قولنامه ذکر خواهد شد . چنانچه فروشنده و یا خریدار از اجرای مفاد تعهد خویش خودداری کند ، مبلغی را میبایست به طرف مقابل پرداخت کند .
در این شرایط اگر فروشنده به تعهد خود را انجام ندهد ، خریدار قادر است با احراز عدم اجرای تعهد ، وجه التزام مقرر را مطالبه بکند و یا به صورت کلی طرفین توافق خواهند کرد که در زمانی مشخص در دفترخانه حضور پیدا کنند و سند رسمی تنظیم کنند و در صورت عدم حضور هر کدام در دفترخانه ، طرف دیگر موظف میباشد مبلغی را به طرف دیگر پرداخت کند و تعهد خویش را هم انجام بدهد . در این شرایط با احراز عدم حضور متعهد میبایست وجه التزام را پرداخت کند و تعهدات خود را هم به انجام برساند . .