بدیهی است که مالیات نقش مهمی در پیشرفت و آبادانی هر کشور دارد و همیشه یکی از پر اهمیت ترین منابع هدف کسب درآمد برای دولت بوده است. انواع گوناگونی از مالیات هستند که یکی از اصلی ترین آنها مالیات بر ارث می باشد. مالیات بر ارث امروزه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
مالیات بر ارث در واقع زیر مجموعه ای از مالیات مستقیم می باشد و بر اموال و دارایی به جا مانده از اشخاص وضع می‌شود. بعد از فوت افراد ماترک یا اموال منقول و غیرمنقول به جا مانده از آنها بین وراث تقسیم خواهد شد. ورثه نسبت به سهم خود از ارث و همینطور میزان خویشاوندی که با شخص فوت شده دارند، می بایست مالیات بر ارث را بپردازند.
اگر مالیات بر ارث پرداخت نشود، ورثه توانایی انتقال مالکیت اموال منقول و غیرمنقول شخص فوت شده را به خود ندارند یا در آن تصرفی داشته باشند. برای مثال، اجازه به فروش سرمایه و اموال ندارند. نمی‌توانند اموال را به فروش رسانند. گروه حقوقی رضا عبدالمحمد همراه شما در تمامی زمینه های مالیاتی با بهترین وکیل مالیاتی خواهد بود.
قانون مالیات بر ارث در ایران
ایران اولین بار قانون مالیات بر ارث را در سال 1316 هجری شمسی در مجلس به تصویب رساند. سپس با گذشت زمان این قانون به مراتب در دست تغییر قرار گرفت. تا وقتی که در سال 1394 قانون مالیات‌های مستقیم به وسیله مجلس مورد اصلاح قرار گرفت، و نهایت در سال 95 ابلاغ شد. بر اساس این اصلاحیه، قانون مالیات بر ارث دچار تغییراتی شد.
در نتیجه مالیات بر ارث قبل از سال 95 و پس از آن با یکدیگر متفاوت خواهند بود. در واقع افراد فوت شده قبل از تاریخ 95/1/1 طبق قوانین قبلی و اشخاص فوت کرده بعد از این تاریخ طبق قوانین اصلاح شده بررسی خواهند شد. اگرچه که اشتراکاتی هم در این دو دسته قانون وجود دارد.
در قانون قبل از 95/1/1 دو عامل بسیار مهم در تعیین شدن مقدار مالیات تاثیر داشتند، که شامل مقدار اموال به جا مانده فرد و همینطور تعداد وراث بود.
اموال به جا مانده شامل دو گروه دارایی‌ها و همینطور تعهدات و دین های شخص می باشد. در حقیقت برای متوفیان قبل از سال 95، باید اول اموال جا مانده از آنها ارزش‌گذاری بشود.
سپس تعهدات و دیون مربوطه از آن کسر بشود.بعد معافیت‌های مالیاتی در شرایط نیاز به آن تعلق خواهد گرفت تا در آخر بر اساس قانون، میزان مالیات هر ورثه مشخص بشود. این موضوع در شرایطی می باشد که برای متوفیان بعد از سال 95، قانون به شکل دیگری می باشد. برای این دسته از اشخاص، اول ترکه( همان اموال باقی مانده) دسته‌بندی خواهد شد و سپس طبق گروه و دسته مربوطه به آن مالیات تعلق خواهد گرفت.
طبقات ارث جهت تعیین میزان مالیات
بر اساس قوانین جدید مهم‌ترین و اصلی ترین عامل در تعیین میزان این نوع مالیات، گروهی می باشد که شخص وارث در آن قرار گرفته است. چرا که گروه اول دارای کمترین میزان مالیات و طبقات بالاتر به نسبت نرخ مالیات بر ارث بیشتری به آنها تعلق می‌گیرد. سه گروه گفته شده به شکل زیر می باشد:
- گروه اول: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد.
- گروه دوم: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آن ها.
- گروه سوم: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها برخی قوانین برای معافیت‌هایمالیات بر ارث در نظر گرفته شده است. که این موضوع در اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم سال 95 مورد بررسی دوباره قرار گرفته شد.
معافیت مالیات بر ارث شامل چه مواردی می شود؟
بعد از بررسی، معافیت مالیات بر ارث به شکل زیر می باشد:
- دارایی های شهدای انقلاب اسلامی به ورثه گروه اول و دوم
- وسایل ضروری زندگی و لوازم خانگی (اثاث البیت) محل سکونت فرد فوت شده.
- دارایی هایی که متعلق به موسسات دولتی و وزارتخانه‌ها و دستگاه‌هایی که بودجه آنها به وسیله دولت تامین می‌شوند.
در ادامه نیز چند مورد دیگر که عبارتند از:
- وجوه بازنشستگی
- وظیفه و پس‌انداز خدمت و مزایای پایان خدمت
- بازخرید خدمت
- مطالبات مربوط به خسارت اخراج
- مرخصی استحقاقی استفاده نشده و بیمه‌های اجتماعی
- وجوه پرداختی توسط موسسات بیمه، بیمه‌گذار، کارفرما از قبیل انواع بیمه‌های عمر و زندگی
- خسارت فوت
- بیمه عمر
مجازات عدم پرداخت مالیات بر ارث
پرداخت مالیات بر ارث امری اجباری بوده، و در صورت عدم پرداخت آن موجب یکسری جریمه ها خواهد شد. اصلی ترین جریمه سر باز زدن از پرداخت مالیات بر ارث، اجازه نداشتن انتقال دارایی ها به وارثان مربوطه خواهد بود. طبق قوانین مالیات بر ارث، تا زمانی که وارثان متوفی مالیات تعیین شده بر ارث را نپردازند، نمی توانند مالکیت آن اموال را به خود انتقال دهند. فرار مالیاتی در هر زمینه ای جزویی از جرایم مالیاتی است، برای درک این مفهوم باید مقاله مربوط را مطالعه کنید.
مالیات بر ارث املاک مسکونی
بسیاری از افراد ملک تجاری و اداری ندارند اما ملک و آپارتمان مسکونی از مواردی می باشد که تقریباً تمام وراث با مالیات آن سر و کار دارند. در نتیجه املاک مسکونی از این نظر بسیار اهمیت دارند. نرخ مالیات بر ارث ملک مسکونی 7.5% ارزش معاملاتی است. خوشبختانه ارزش معاملاتی ملک که به وسیله سازمان امور مالیاتی معین می‌شود از قیمت واقعی آن کمتر می باشد. در نتیجه مبلغ مالیات آن از دیگر انواع املاک خیلی کمتر می باشد.
مالیات بر ارث املاک تجاری
وارثانی که با املاک تجاری سر و کار دارند تقریباً با مبالغ بالای مالیات مواجه خواهند شد. مالیات بر ارث ملک تجاری 3% ارزش روز (ارزش واقعی) ملک می باشد. با توجه به قیمت بالای مغازه و دیگر املاک تجاری و ارزش گذاری بر مبنای قیمت واقعی، 3% ارزش ملک مبلغ بسیار زیادی می‌باشد.
مالیات بر ارث املاک اداری
مالیات ملک اداری معمولا از املاک تجاری کمتر و از ملک مسکونی بیشتر می باشد. نرخ مالیات ملک و آپارتمان اداری نیز دقیقاً مشابه ملک تجاری یعنی 3% ارزش روز است. در اینچنین اظهارنامه ها که در دست بررسی و رسیدگی قرار می گیرند و بعد از ارزیابی اموال و دارایی های ابرازی یا شناسایی شده به وسیله خود سازمان به نرخ روز و کسر دیون و واجبات مالی و عبادی و هزینه کفن و دفن نتیجه رسیدگی خود را به وراث ابلاغ می نماید و هر یک از وراث به نسبت سهم الارث خود مکلف به پرداخت مالیات متعلقه خواهند شد.
در واقعیت بدون پرداخت کردن این نوع از مالیات امکان هر گونه نقل و انتقال به شکل رسمی ممنوع و غیر قانونی خواهد بود و مشخصا پرداخت این نوع مالیات از ارکان اساسی تنظیم سند رسمی می باشد و دولت با استفاده از این ضمانت اجرای قوی به هدف خود نائل خواهد شد. باید این نکته نیز ذکر شود که انجام این وظیفه قانونی به وسیله ی مشاور مالیاتی متخصص یا وکیل مالیاتی دراین زمینه میتواند برای وراث مزایای خاصی داشته و آنها را از خطرات جبران ناپذیر نجات بدهد .برای مطالعه دقیق تر لطفا مقاله اظهارنامه مالیاتی را بررسی کنید.
مالیات بر ارث خودرو چند درصد است؟
بر اساس قانون درصد مالیات بر ارث خودرو به مقدار 2 درصد ارزش و قیمت اعلام شده خودرو به وسله کارشناس سازمان امور مالیاتی می باشد. ولی باید این نکته را در نظر داشته باشید که برای گروه اول بوده و طبق قوانین بقیه گروه ها به نسبت دو برابر و چهار برابر خواهد بود.
مالیات بر ارث مغازه چند درصد است؟
طبق قانون جدید میزان مالیات بر ارث مغازه برای افراد فوت شده پس از سال 95 به مقدار 3 درصد قیمت اعلام شده مغازه به وسیله کارشناس ذی صلاح اداره مالیات می باشد. با توجه به این قانون همچنین به مقدار 3 درصد از قیمت اجناس داخل مغازه مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.