در این مقاله از سایت عبدالمحمد به موضوع تهاتر مهریه پرداخته ایم.به صورت خلاصه تهاتر به معنای تبادل کالا با صورت پایاپای است. در ادامه به انواع تهاتر، اموال منقول و غیر منقول میپردازیم. برای درک درست تهاتر نیاز است که نسبت به قوانین اموال منقول و غیر منقول آگاهی داشته باشیم. البته این موضوع در توقیف اموال برای مهریه نیز تاثیر دارد. در آخر هم راجب تهاتر انواع مال با مهریه صحبت میکنیم. البته ما توصیه میکنیم اگر درگیر پرونده های مهریه هستید و میخواهید تهاتر مهریه انجام دهید حتما از راهنمایی های یک وکیل مهریه استفاده کنید.
تهاتر به چه معناست؟
تهاتر به معنای تبادل کالا، پایاپای، مساوات و برابر شدن است و در اصطلاح حقوق نیز عبارت است از سقوط تعهد به سبب بدهکار بودن طرفین معامله به یکدیگر. در مفهومی دیگر مسئولیت تعهد دین دو طرف به خاطر مساوی بودن دین هر دو نسبت به یکدیگر از بین می رود. برای مثال اگر کسی مبلغی به دیگری بدهکار باشد و از طرفی همان مقدار از او طلبکار باشد این دو دین تحت شرایطی ساقط می شوند بدون اینکه نیاز به پرداخت باشد. در واقع تهاتر یک نوع ایفای تعهد میباشد.
ماده 294 قانونی مدنی
وقتی دو نفر در مقابل یکدیگر مدیون باشند بین دیون آن ها به یکدیگر به طریقی که در مواد ذیل مقرر است تهاتر حاصل می شود.
ویکی حقوق
ماده ۲۹۴ قانون مدنی درباره تهاتر توضیح می دهد. تهاتر یعنی وقتی دو نفر بدهی متقابل و هم جنس به هم دارند، بدهی ها به طور خودکار از بین می روند. تهاتر فقط زمانی انجام می شود که دین ها قابل جبران و برابر باشند. این روش برای ساده سازی روابط مالی به کار می رود.
انواع تهاتر
انواع تهاتر شامل تهاتر قهری،تهاتر قراردادی و تهاتر قضائی از نظر قانونی به شرح زیر است.
تهاتر قهری یا قانونی
تهاتر قهری یا قانونی این عبارت است از اینکه به حکم قانون بوده و اراده طرفین در آن دخالتی ندارد. مطابق ماده ۲۹۵ قانون مدنی تهاتر قهری است و بدون آنکه طرفین تراضی نمایند حاصل میگردد.
برای مشاوره با وکیل متخصص مهریه دکتر رضا عبدالمحمد با شماره 09121574297 تماس بگیرید.
تهاتر قراردادی
در صورتی که هر دو دین شرایط تبادل کالا قهری را نداشته باشند، در این صورت طرفین میتوانند با توافق تبادل نمایند. برای مثال هر دو دین از یک جنس نباشند یا از جهت زمان و مکان تفاوت داشته باشند.
تهاتر قضائی
تهاتری که حصول آن با رای قضایی امکان دارد و اثبات میگردد.
اموال منقول و غیرنقول
مال عبارت است از چیزی که ارزش اقتصادی داشته و قابل تقویم به پول باشد. حقوق مالی مانند حق تحجیر، حق شفعه و حق صاحب علامت تجاری نیز مال محسوب می شود. در اصطلاح حقوقی هر چیزی که انسان می تواند از آن استفاده کند و قابل تملک هم باشد مال است.
اموال در علم حقوق به دو دسته کلی تقسیم می شوند: اموال منقول و اموال غیرمنقول.
اموال منقول چیست؟
در قانون مدنی اموال منقول به اشیایی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد، میگویند. بدون اینکه به خود یا محل آن خرابی وارد آید. مانند اثاثیه منزل، ماشین، کشتی، بخاری وکولر.
اموال منقول را میتوان به دو دسته تقسیم نمود: اموال منقول ذاتی و اموال در حکم منقول.
اموال منقول ذاتی: اموالی است که قابل حس و لمس و قابل نقل باشد.
اموال در حکم منقول: اموال در حکم منقول یا اموالی که به تابعیت از اموال منقول، منقول تلقی میشود:
شامل حقوق و منافعی است که موضوع و متعلق آن منقول باشد. ماده 20 قانون مدنی، کلیه دیون را از حیث صلاحیت محاکم در حکم منقول دانسته است. اینگونه اموال را میتوان شامل انواع زیر دانست:
- حقوقی که موضوع آن وجه نقد یا اشیاء منقول باشد(مانند حق وثیقه).
- حق انتفاع از اموال منقول.
- دعاوی راجع به استرداد حق مالکیت یا حق انتفاع در مورد اموال منقول.
- حق مخترع یا مؤلف نسبت به اختراع یا تألیف خود(حقوق معنوی).
- حقوق افراد در شرکت ها در رابطه با سهام شرکت.
اموال غیرمنقول چیست؟
قانونگذار اموالی را که نتوان از محلی به محل دیگر نقل نمود اعم از اینکه استقرار آنها ذاتی باشد و یا بواسطه عمل انسان بنحوی که نقل آن مستلزم خرابی یا نقص خود مال یا محل آن شود غیرمنقول شمرده است.
اموالی که ذاتاً غیرمنقول هستند: مانند زمین که شامل اعماق و آنچه در آنست می شود: از قبیل معدن و سنگ و خاک. البته چیزی که در سطح یا اعماق زمین وجود دارد تا هنگامی غیرمنقول محسوب است که از آن جدا نشده باشد. بنابراین موادی که از زمین استخراج می شوند پس از جداشدن از زمین، منقول بشمار می آیند.
اموالی که بواسطه عمل انسان غیرمنقول هستند: اینگونه اموال ذاتاً منقول بوده لکن مستقیماً یا بطورغیرمستقیم بنحوی به زمین الصاق و یا متصل شده که نقل آن میسر نیست مگر با ایجاد خرابی در خود مال و یا زمین.
امـوال در حکم غیرمنـقول
اموالی هستند که قانونگذار بنا به ملاحظاتی احکام راجع به اموال غیرمنقول را در مورد آن مقرر داشته است. ماده 17 قانون مدنی با قید 2شرط پاره ای اموال منقول ذاتی را به لحاظ اختصاص یافتن به عمل زراعت، در حکم غیرمنقول دانسته است. 2شرط عبارتست از:
- ذاتاً منقول باشد.
- باید مالک آن را به عمل زراعت یا آبیاری اختصاص داده باشد. پس اگر تراکتوری، هم برای هموارکردن راه و هم برای شخم زدن بکار رود نمیتوان آن را در حکم غیرمنقول دانست.
امـوال غیرمنـقول تبعی
اموالی که به تابعیت غیرمنقول، غیرمنقول تلقی می شوند شامل پاره ای حقوق و منافع می باشد. گرچه این دسته از آنجا که غالباً جزء منافع محسوب و بدین لحاظ ملموس و قابل رؤیت نیستند نبایستی در تقسیم بندی داخل شوند اما به لحاظ فایده عملی و بخاطر تعیین تکلیف دادرس، قانونگذار صراحتاً آن را ذکر کرده است.
تشخیص نوع مال(منقول یا غیرمنقول) چه آثار حقوقی دارد؟
اولاً اموال غیرمنقول اتباع خارجی در ایران مشمول حکم مقرر در ماده 8 قانون مدنی است. دوماً توقیف اموال غیرمنقول تابع تشریفات خاص می باشد.برای اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله «توقیف اموال برای مهریه» را مطالعه کنید.
آیا پرداخت مهریه میتواند از طریق تهاتر اموال باشد؟
بله، پرداخت مهریه می تواند از طریق تهاتر اموال انجام شود. بعد از اینکه زوجه فرآیند اجرا گذاشتن مهریه را طی می کند، اگر زوج دارایی هایی مانند ملک، طلا یا سفته داشته باشد، می توان با توافق طرفین و ارزش گذاری این اموال، آن ها را به جای پرداخت نقدی مهریه تهاتر کرد. این روش نیازمند ثبت توافق در دفاتر اسناد رسمی یا تأیید قانونی است تا از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری شود.
تهاتر اموال با مهریه
انواع تهاتر مال با مهریه را در لیست زیر میبینیم.
- تهاتر مهریه با طلب زوج
- تهاتر مهریه با سفته
- تهاتر طلا با مهریه
- تهاتر ملک با مهریه
- تهاتر مهریه با دیه
تهاتر مهریه با طلب زوج
در این حالت، اگر زوجه مهریه اش را طلب کند و زوج نیز مبلغی از زوجه طلبکار باشد، می توان این دو بدهی را تهاتر کرد. این روش موجب کاهش بدهی زوج و تسهیل پرداخت مهریه می شود، اما باید طلب زوج قانونی و قابل اثبات باشد.
مثال برای تهاتر مهریه با بدهی
فرض کنید مهریه زوجه ۴۰۰ میلیون تومان باشد و زوج از زوجه ۱۰۰ میلیون تومان طلبکار باشد. با تهاتر، زوج باید فقط ۳۰۰ میلیون تومان باقی مانده را پرداخت کند.
مدارک مورد نیاز برای تهاتر مهریه با بدهی
- سند ازدواج
- مدارک مالی زوج که نشان دهنده طلب از زوجه باشد (مانند رسید یا حکم دادگاه)
- کارت ملی طرفین
مراحل انجام تهاتر بدهی با مهریه
- توافق شفاهی دو طرف بر تهاتر
- تنظیم توافق نامه کتبی با ذکر جزئیات
- ثبت توافق نامه در دفتر اسناد رسمی
- در صورت لزوم، ارائه مدارک به دادگاه خانواده برای تأیید قانونی.
تهاتر مهریه با سفته
سفته می تواند به عنوان جایگزین بخشی از مهریه استفاده شود. اگر زوج سفته ای با مبلغ مشخص به زوجه بدهد و زوجه آن را قبول کند، این مبلغ از مهریه کسر می شود.
مثال برای تهاتر سفته با مهریه
مهریه زوجه ۵۰۰ میلیون تومان است. زوج سفته ای به ارزش ۲۰۰ میلیون تومان ارائه می کند. پس از پذیرش سفته، زوج باید ۳۰۰ میلیون تومان باقی مانده مهریه را بپردازد.
مراحل انجام تهاتر سفته با مهریه
- سند ازدواج
- اصل سفته با مبلغ و تاریخ مشخص
- مدارک شناسایی طرفین
مدارک مورد نیاز برای تهاتر مهریه و سفته
- بررسی و توافق بر ارزش سفته
- تنظیم توافق نامه کتبی با ذکر جزئیات سفته و میزان مهریه باقی مانده
- ثبت توافق نامه در دفتر اسناد رسمی
- ارائه مدارک به دادگاه در صورت نیاز
تهاتر طلا با مهریه
مثال برای تهاتر طلاق با مهریه
اگر زوج طلایی نزد زوجه داشته باشد یا طلایی به زوجه بدهکار باشد، می توان با توافق، طلا را بخشی از مهریه حساب کرد.
مراحل انجام تهاتر طلا و مهریه
مهریه زوجه ۷۰ گرم طلا است. زوج ۳۰ گرم طلا نزد زوجه دارد. با تهاتر، زوج فقط باید ۴۰ گرم طلا باقی مانده را بدهد.
مدارک مورد نیاز برای تهاتر مهریه و طلا
سند ازدواج.مدرک اثبات وجود طلا (مانند فاکتور یا رسید).کارت ملی طرفین.
طلا و مهریه گاها شرایط پیچیده قانونی میتوانند داشته باشند. اگر قصد گرفتن مهریه به صورت طلا را دارید پیشنهاد میکنیم مقاله «چگونه طلا را برای مهریه توقیف کنیم؟» را مطالعه کنید. برای به سرانجام رساندن پرونده های مهریه حتما توصیه ها و راهنمایی های وکیل مهریه استفاده کنید.
مراحل تهاتر مهریه با طلا
- تعیین ارزش روز طلا با توافق یا توسط کارشناس
- تنظیم توافق نامه کتبی درباره مقدار طلا و مهریه باقی مانده
- ثبت توافق نامه در دفتر اسناد رسمی
- در صورت اختلاف، ارائه مدارک به دادگاه.
تهاتر ملک با مهریه
مثال برای تهاتر ملک با مهریه
ملک یکی از رایج ترین دارایی هایی است که می توان آن را به عنوان بخشی از مهریه تهاتر کرد. زوج می تواند بخشی از مهریه را با انتقال ملک تسویه کند.
مراحل انجام تهاتر ملک و مهریه
مهریه زوجه ۳ میلیارد تومان است. زوج ملکی به ارزش ۲ میلیارد تومان دارد. با تهاتر، ملک به زوجه منتقل شده و زوج فقط ۱ میلیارد تومان باقی مانده را نقداً پرداخت می کند.
مدارک مورد نیاز برای تهاتر ملک و مهریه
- سند ازدواج
- سند مالکیت ملک
- گزارش ارزش گذاری ملک توسط کارشناس رسمی
- مدارک شناسایی طرفین
مراحل تهاتر مهریه و ملک
- تعیین ارزش ملک توسط کارشناس رسمی دادگستری.
- توافق طرفین بر تهاتر ملک با مهریه.
- انتقال رسمی ملک به زوجه از طریق دفاتر ثبت اسناد رسمی.
- ثبت توافق نامه و ارائه به دادگاه در صورت نیاز.
اگر قصد گرفتن مهریه به صورت ملک را دارید نیاز است که نسبت به اطلاعات و شرایط قانونی توقیف ملک برای مهریه آگاهی داشته باشید. در مقاله های «توقیف ملک مشاع به عنوان مهریه» و «توقیف ملک وکالتی به برای مهریه» این موضوع را کامل مورد بررسی قرار داده ایم.
تهاتر مهریه با دیه
اگر زوج به دلیل حادثه یا حکم دادگاه، دیه ای به زوجه بدهکار باشد، می توان دیه را به عنوان بخشی از مهریه تهاتر کرد.
مثال برای تهاتر دیه با مهریه
مهریه زوجه ۶۰۰ میلیون تومان است. زوج دیه ای به مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان به زوجه بدهکار است. با تهاتر، زوج باید فقط ۴۰۰ میلیون تومان باقی مانده مهریه را پرداخت کند.
مدارک مورد نیاز برای تهاتر دیه و مهریه
- سند ازدواج.
- حکم دادگاه یا مدارک قانونی مربوط به دیه.
- کارت ملی طرفین.
مراحل تهاتر دیه و مهریه
- ارزش گذاری دیه و محاسبه آن به عنوان بخشی از مهریه.
- توافق کتبی طرفین و ثبت در دفتر اسناد رسمی.
- ارائه توافق نامه به دادگاه خانواده برای تأیید.
دفاع در قبال ادعای تهاتر مهریه با وجوه نقد پرداختی از ناحیه زوج به زوجه چگونه است؟
در مواردی ممکن است که به وکالت از زوجه، دعوی مطالبه عین مسکوکات طلای بهار آزادی را به عنوان مهریه به طرفیت زوج مطرح کرده باشیم و در جلسه رسیدگی با این دفاع و ادعا از ناحیه زوج یا وکیل وی مواجه باشیم که در طول زندگی مشترک، زوج مبالغی را در قالب وجه نقد به زوجه پرداخت کرده و یا برای خرید خودرو یا آپارتمان، وجوهی را ازقبَل زوجه تأدیه نموده است و بدین ترتیب زوج یا وکیل وی ضمن ارائه مستندات این پرداختها، مدعی طلب از زوجه و وقوع تهاتر و محاسبه وجوه پرداختی در قبال موضوع دعوی که سکه طلای بهار آزادی است باشد.
برای اطلاعات بیشتر درباره تعداد سکه قابل اجرا برای مهریه مقاله «مهریه تا چند سکه قابل اجرا است؟» را مطالعه کنید.
در اینگونه موارد و در پاسخ به دفاع خوانده یا وکیل وی باید این استدلال که چون حسب مقررات ماده ۲۹۶ قانون مدنی، تهاتر فقط در مورد دو دینی حاصل می شود که موضوع آنها از یک جنس باشد و معذالک در مانحن فیه، وجوه نقد پرداختی از ناحیه زوج با مسکوکات موضوع مهریه زوجه متفاوت بوده و از یک جنس محسوب نمی شود تا قابلیت تهاتر با یکدیگر را داشته باشد، لذا شرایط قانونی برای تهاتر فراهم نیست و بدین ترتیب با چنین دفاعی تقاضای اجابت خواسته و محکومیت زوج را به تأدیه مهریه زوجه می نمایند.
در مواردی که محکوم به یک پرونده وجه نقد و محکوم به پرونده دیگر سکه است، آیا با تقاضای محکوم له یا محکوم علیه قابلیت تهاتر دارند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه در خصوص این سوال این است که مطابق ماده 296 قانون مدنی، از یک جنس بودن موضوع دو دین شرط لازم برای تهاتر دیون است. در فرض سؤال که محکوم به یک پرونده، وجه نقد و محکوم به پرونده دیگر مسکوکات طلا است، به لحاظ مختلف بودن موضوع دو محکوم به، تهاتر امکان پذیر نیست؛ اما چنانچه طرفین به تقویم مسکوکات طلا به وجه نقد تراضی کنند و یا در راستای استیفای محکوم به از اموال محکوم علیه، مسکوکات مذکور به وجه نقد برآورد شود، با استفاده از از مواد 46 و 47 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 دو دین تا اندازه ای که با هم برابری می کنند، تهاتر می شوند.
2- با عنایت به حکم مقرر در ماده 6 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1394 که عدم قابلیت دسترسی به مال را در حکم نداشتن مال دانسته و صدور حکم اعسار در این فرض را پذیرفته است و با توجه به ماده 11 این قانون و تبصره یک آن، صدور حکم تقسیط مانع استیفای بخش اجرا نشده آن از اموالی که از محکوم علیه به دست می آید، نیست؛ لذا تقسیط یکی از محکوم به ما موضوع سؤال، مانع تهاتر نیست و دو دین تا اندازه ای که با هم برابری کنند، قابلیت تهاتر دارند.
آیا میتوان مهریه را با سفته تهاتر کرد؟
تا زمانی که محکومیت سفته قطعی نشود ومنجر به صدور اجرائیه نگردد، امکان تهاتر نیست. آن زمان میتوان به اجرای احکام مربوط به مهریه اعلام تهاتر نموده تا تصمیم مقتضی اتخاذ شود.
می توان طلاهای خریداری شده توسط مرد را به عنوان مهریه محسوب کرد؟
باید با تقدیم دادخواست دعوی استرداد طلاجات را به طرفیت نامبرده در دادگاه خانواده مطرح نمایید و در صورت محکومیت قطعی درخواست صدور اجراییه کرده و در اجرای احکام تقاضای تهاتر نمایید.
قطعي غير منقول در قبال مهريه (تهاتر) چیست؟
غير از مواردي كه اموال غير منقول در سند ازدواج به عنوان مهریه قرار داده مي شود؛ گاهي متعاملين در موارد خاص در خواست انتقال ملك در قبال دريافت مهريه را از دفاتر اسناد رسمي مي نمايند كه تنظيم این اسناد، نوعي از اسناد مركب محسوب ميشود و در واقع در بر دارنده موضوع سند قطعي غير منقول و اقرار به وصول مهريه میباشد.
در واقع میتوان گفت در مورد تهاتر مهریه با هر نوع مالی اعم از منقول و غیرنقول باید توجه داشت که زوجین میتوانند با توافق و تراضی فی ما بین خودشان تهاتر قراردادی انجام دهند. برای مشاوره و راهنمایی بیشتر در خصوص تهاتر مهریه، با گروه رضا عبدالمحمد در ارتباط باشید.
سوالات متداول درباره تهاتر مهریه چیست و آیا تهاتر مهریه امکان پذیر است؟
تهاتر مهریه چیست؟
تهاتر مهریه به معنای کاهش یا حذف بخشی از مبلغ مهریه در مقابل بدهی دیگری است. این روش معمولاً زمانی استفاده می شود که زوج دارای طلبی از زوجه باشد و بخواهد با مهریه تهاتر کند.
آیا تهاتر مهریه امکان پذیر است؟
بله، تهاتر مهریه امکان پذیر است. این موضوع به توافق طرفین بستگی دارد و باید در اسناد رسمی ثبت شود تا از نظر قانونی معتبر باشد.
تهاتر مهریه با طلب زوج چگونه انجام می شود؟
در صورتی که زوج از زوجه طلبی داشته باشد، می توانند توافق کنند که این طلب با مهریه تهاتر شود. این توافق باید به صورت رسمی و قانونی ثبت گردد.
تهاتر مهریه با سفته چگونه است؟
تهاتر مهریه با سفته نیز امکان پذیر است. در این حالت، زوج می تواند با ارائه سفته ای معادل با مبلغ مهریه، آن را تهاتر کند. این اقدام نیز باید به صورت رسمی و قانونی انجام شود.
احتساب و تهاتر چیست؟
احتساب به معنای محاسبه و تهاتر به معنای تبادل یا معاوضه می باشد. در زمینه مهریه، تهاتر به معنای معاوضه مهریه با بدهی زوج یا سفته است.
انواع تهاتر مهریه کدامند؟
انواع تهاتر شامل تهاتر قهری، تهاتر قضایی و تهاتر تراضی است. تهاتر قهری به معنای انجام تهاتر به صورت خودکار و بدون نیاز به توافق طرفین است. تهاتر قضایی نیاز به حکم دادگاه دارد و تهاتر تراضی با توافق طرفین انجام می شود.
تهاتر قهری چیست؟
تهاتر قهری نوعی از تهاتر است که به صورت خودکار و بدون نیاز به توافق طرفین انجام می شود. این نوع تهاتر معمولاً در مواردی که هر دو طرف دارای بدهی های متقابل باشند و بدهی ها به صورت خودکار تهاتر شوند، اتفاق می افتد.
تهاتر قضایی چیست؟
تهاتر قضایی به معنای تهاتر بدهی ها با حکم دادگاه است. در این نوع تهاتر، دادگاه با بررسی مدارک و مستندات، حکم به تهاتر بدهی ها می دهد.
درخواست تهاتر در اجرای احکام چگونه است؟
برای درخواست تهاتر در اجرای احکام، طرفین باید به دادگاه مراجعه کرده و درخواست خود را به همراه مدارک و مستندات مربوطه ارائه دهند. دادگاه پس از بررسی مدارک، تصمیم مقتضی را اتخاذ می کند.
نمونه دادخواست تهاتر چگونه است؟
نمونه دادخواست تهاتر باید شامل اطلاعات کامل طرفین، مبلغ مهریه، مبلغ بدهی و توضیحات لازم درباره توافق تهاتر باشد. همچنین باید مدارک مربوط به بدهی و مهریه نیز ضمیمه شود.
