تهاتر مهریه چیست و آیا تهاتر مهریه امکان پذیر است؟

تهاتر چیست؟

تهاتر به معنای تبادل کالا، پایاپای، مساوات و برابر شدن است و در اصطلاح حقوق نیز عبارت است از سقوط تعهد به سبب بدهکار بودن طرفین معامله به یکدیگر. در مفهومی دیگر مسئولیت تعهد دین دو طرف به خاطر مساوی بودن دین هر دو نسبت به یکدیگر از بین می رود. برای مثال اگر کسی مبلغی به دیگری بدهکار باشد و از طرفی همان مقدار از او طلبکار باشد این دو دین تحت شرایطی ساقط می شوند بدون اینکه نیاز به پرداخت باشد. در واقع تهاتر یک نوع ایفای تعهد میباشد.

 

بیشتر بخوانید : شرایط و قوانین مهریه در ازدواج موقت چیست؟

 

انواع تهاتر:

۱. تهاتر قهری یا قانونی

تهاتر قهری یا قانونی این عبارت است از اینکه به حکم قانون بوده و اراده طرفین در آن دخالتی ندارد. مطابق ماده ۲۹۵ قانون مدنی  تهاتر قهری است و بدون آنکه طرفین تراضی نمایند حاصل میگردد.

برای مشاوره با وکیل متخصص مهریه دکتر رضا عبدالمحمد با شماره 09121574297 تماس بگیرید.

۲.تهاتر قراردادی

در صورتی که هر دو دین شرایط تبادل کالا قهری را نداشته باشند، در این صورت طرفین میتوانند با توافق تبادل نمایند. برای مثال هر دو دین از یک جنس نباشند یا از جهت زمان و مکان تفاوت داشته باشند.

۳.تهاتر قضائی

تهاتری که حصول آن با رای قضایی امکان دارد و اثبات میگردد.

 

بیشتر بخوانید : چگونه از طریق دادگاه مهریه بگیریم + قوانین و شرایط

 

۷ شرط تهاتر قهری

۱. دو شخص در برابر یکدیگر، هم طلبکار و هم بدهکار باشند.

۲. موضوع دو دین کلی باشد. مثل پول و گندم.

۳. موضوع دو دین از یک جنس باشد. مثلاً هر دو گندم یا هر دو پول باشد وگرنه تبادل انجام نمی گیرد.

۴. زمان تادیه و پرداخت دو دین یکی باشد و اگر یکی مدت دار باشد و دیگری بدون مدت نمی توان به تبادل استناد کرد.

۵. مکان تادیه دو دین یکی باشد. بنابر این اگر یکی در تهران و دیگری در شمال باشد نمی توان به تهاتر استناد کرد.

۶. هر دو دین آزاد باشد، فلذا اگر یکی از دیون به نفع شخص دیگری قبلا بازداشت شده در این مورد نمیتوان به استناد تبادل و سقوط آن دین به دیگری ضرر زد.

۷. دعوای هر دو دین قابل استماع باشد. بنابر این اگر یکی مشمول مرور زمان شده نمی تواند به استناد تبادل از پرداخت امتناع کند.

 

بیشتر بخوانید : عجیب ترین متن های مهریه برای مراسم بله برون

 

اموال منقول و غیرنقول:

مال عبارت است از چیزی که ارزش اقتصادی داشته و قابل تقویم به پول باشد. حقوق مالی مانند حق تحجیر، حق شفعه و حق صاحب علامت تجاری نیز مال محسوب می‌شود. در اصطلاح حقوقی هر چیزی که انسان می‌تواند از آن استفاده کند و قابل تملک هم باشد مال است.

اموال در علم حقوق به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: اموال منقول و اموال غیرمنقول.

 

بیشتر بخوانید : مهریه دختر باکره چگونه حساب میشود؟

 

اموال منقول چیست؟

در قانون مدنی اموال منقول به اشیایی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد، میگویند. بدون اینکه به خود یا محل آن خرابی وارد آید. مانند اثاثیه منزل، ماشین، کشتی، بخاری وکولر.

اموال منقول را میتوان به دو دسته تقسیم نمود: اموال منقول ذاتی و اموال در حکم منقول.

اموال منقول ذاتی: اموالی است که قابل حس و لمس و قابل نقل باشد.

اموال در حکم منقول: اموال در حکم منقول یا اموالی که به تابعیت از اموال منقول، منقول تلقی میشود:

شامل حقوق و منافعی است که موضوع و متعلق آن منقول باشد. ماده 20 قانون مدنی، کلیه دیون را از حیث صلاحیت محاکم در حکم منقول دانسته است. اینگونه اموال را میتوان شامل انواع زیر دانست:

1. حقوقی که موضوع آن وجه نقد یا اشیاء منقول باشد(مانند حق وثیقه).
2. حق انتفاع از اموال منقول.
3. دعاوی راجع به استرداد حق مالکیت یا حق انتفاع در مورد اموال منقول.
4. حق مخترع یا مؤلف نسبت به اختراع یا تألیف خود(حقوق معنوی).
5. حقوق افراد در شرکت ها در رابطه با سهام شرکت.

 

بیشتر بخوانید : وصول مهریه از قیم + قوانین و شرایط

 

اموال غیرمنقول چیست؟

قانونگذار اموالی را که نتوان از محلی به محل دیگر نقل نمود اعم از اینکه استقرار آنها ذاتی باشد و یا بواسطه عمل انسان بنحوی که نقل آن مستلزم خرابی یا نقص خود مال یا محل آن شود غیرمنقول شمرده است.

اموالی که ذاتاً غیرمنقول هستند: مانند زمین که شامل اعماق و آنچه در آنست می‌شود: از قبیل معدن و سنگ و خاک. البته چیزی که در سطح یا اعماق زمین وجود دارد تا هنگامی غیرمنقول محسوب است که از آن جدا نشده باشد. بنابراین موادی که از زمین استخراج می‌شوند پس از جداشدن از زمین، منقول بشمار می‌آیند.

اموالی که بواسطه عمل انسان غیرمنقول هستند: اینگونه اموال ذاتاً منقول بوده لکن مستقیماً یا بطورغیرمستقیم بنحوی به زمین الصاق و یا متصل شده که نقل آن میسر نیست مگر با ایجاد خرابی در خود مال و یا زمین.

 

بیشتر بخوانید : بخشش مهریه بدون بازگشت همراه با نمونه فرم

 

امـوال در حکم غیرمنـقول

اموالی هستند که قانونگذار بنا به ملاحظاتی احکام راجع به اموال غیرمنقول را در مورد آن مقرر داشته است. ماده 17 قانون مدنی با قید 2شرط پاره‌ای اموال منقول ذاتی را به لحاظ اختصاص یافتن به عمل زراعت، در حکم غیرمنقول دانسته است. 2شرط عبارتست از:

1. ذاتاً منقول باشد.
2. باید مالک آن را به عمل زراعت یا آبیاری اختصاص داده باشد. پس اگر تراکتوری، هم برای هموارکردن راه و هم برای شخم زدن بکار رود نمیتوان آن را در حکم غیرمنقول دانست.

 

بیشتر بخوانید : انواع مهریه و شرایط پرداخت آن ها

 

امـوال غیرمنـقول تبعی

اموالی که به تابعیت غیرمنقول، غیرمنقول تلقی می‌شوند شامل پاره‌ای حقوق و منافع می‌باشد. گرچه این دسته از آنجا که غالباً جزء منافع محسوب و بدین لحاظ ملموس و قابل رؤیت نیستند نبایستی در تقسیم‌بندی داخل شوند اما به لحاظ فایده عملی و بخاطر تعیین تکلیف دادرس، قانونگذار صراحتاً آن را ذکر کرده است.

تشخیص نوع مال(منقول یا غیرمنقول) چه آثار حقوقی دارد؟

اولاً اموال غیرمنقول اتباع خارجی در ایران مشمول حکم مقرر در ماده 8 قانون مدنی است. دوماً توقیف اموال غیرمنقول تابع تشریفات خاص می‌باشد.

 

بیشتر بخوانید : آیا مهریه زندان دارد؟ قوانین زندان مهریه

 

دفاع در قبال ادعای تهاتر مهریه با وجوه نقد پرداختی از ناحیه زوج به زوجه چگونه است؟

در مواردی ممکن است که به وکالت از زوجه، دعوی مطالبه عین مسکوکات طلای بهار آزادی را به عنوان مهریه به طرفیت زوج مطرح کرده باشیم و در جلسه رسیدگی با این دفاع و ادعا از ناحیه زوج یا وکیل وی مواجه باشیم که در طول زندگی مشترک، زوج مبالغی را در قالب وجه نقد به زوجه پرداخت کرده و یا برای خرید خودرو یا آپارتمان، وجوهی را ازقبَل زوجه تأدیه نموده است و بدین ترتیب زوج یا وکیل وی ضمن ارائه مستندات این پرداختها، مدعی طلب از زوجه و وقوع تهاتر و محاسبه وجوه پرداختی در قبال موضوع دعوی که سکه طلای بهار آزادی است باشد.

در اینگونه موارد و در پاسخ به دفاع خوانده یا وکیل وی باید این استدلال که چون حسب مقررات ماده ۲۹۶ قانون مدنی، تهاتر فقط در مورد دو دینی حاصل می شود که موضوع آنها از یک جنس باشد و معذالک در مانحن فیه، وجوه نقد پرداختی از ناحیه زوج با مسکوکات موضوع مهریه زوجه متفاوت بوده و از یک جنس محسوب نمی شود تا قابلیت تهاتر با یکدیگر را داشته باشد، لذا شرایط قانونی برای تهاتر فراهم نیست و بدین ترتیب با چنین دفاعی تقاضای اجابت خواسته و محکومیت زوج را به تأدیه مهریه زوجه می نمایند.

 

بیشتر بخوانید : مهریه چیست و چه تاریخچه ای دارد؟

 

در مواردی که محکوم‌به یک پرونده وجه نقد و محکوم‌به پرونده دیگر سکه است، آیا با تقاضای محکوم‌له یا محکوم‌علیه قابلیت تهاتر دارند؟ 

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه در خصوص این سوال این است که مطابق ماده 296 قانون مدنی، از یک جنس بودن موضوع دو دین شرط لازم برای تهاتر دیون است. در فرض سؤال که محکوم‌به یک پرونده، وجه نقد و محکوم‌به پرونده دیگر مسکوکات طلا است، به لحاظ مختلف بودن موضوع دو محکوم‌به، تهاتر امکان‌پذیر نیست؛ اما چنانچه طرفین به تقویم مسکوکات طلا به وجه نقد تراضی کنند و یا در راستای استیفای محکوم‌به از اموال محکوم‌علیه، مسکوکات مذکور به وجه نقد برآورد شود، با استفاده از از مواد 46 و 47 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 دو دین تا اندازه‌ای که با هم برابری می‌کنند، تهاتر می‌شوند.

2- با عنایت به حکم مقرر در ماده 6 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 که عدم قابلیت دسترسی به مال را در حکم نداشتن مال دانسته و صدور حکم اعسار در این فرض را پذیرفته است و با توجه به ماده 11 این قانون و تبصره یک آن، صدور حکم تقسیط مانع استیفای بخش اجرا نشده آن از اموالی که از محکوم‌علیه به دست می‌آید، نیست؛ لذا تقسیط یکی از محکوم‌به ما موضوع سؤال، مانع تهاتر نیست و دو دین تا اندازه‌ای که با هم برابری کنند، قابلیت تهاتر دارند.

 

بیشتر بخوانید : بهترین راه فرار از پرداخت مهریه چیست؟

 

آیا میتوان مهریه را با سفته تهاتر کرد؟

تا زمانی که محکومیت سفته قطعی نشود ومنجر به صدور اجرائیه نگردد، امکان تهاتر نیست. آن زمان میتوان به اجرای احکام مربوط به مهریه اعلام تهاتر نموده تا تصمیم مقتضی اتخاذ شود.

می توان طلاهای خریداری شده توسط مرد را به عنوان مهریه محسوب کرد؟

باید با تقدیم دادخواست دعوی استرداد طلاجات را به طرفیت نامبرده در دادگاه خانواده مطرح نمایید و در صورت محکومیت قطعی درخواست صدور اجراییه کرده و در اجرای احکام تقاضای تهاتر نمایید.

 

بیشتر بخوانید : نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز

 

قطعي غير منقول در قبال مهريه (تهاتر) چیست؟ 

غير از مواردي كه اموال غير منقول در سند ازدواج به عنوان مهریه قرار داده مي شود؛ گاهي متعاملين در موارد خاص در خواست انتقال ملك در قبال دريافت مهريه را از دفاتر اسناد رسمي مي نمايند كه تنظيم این اسناد، نوعي از اسناد مركب محسوب ميشود و در واقع در بر دارنده موضوع سند قطعي غير منقول و اقرار به وصول مهريه میباشد.

 

بیشتر بخوانید : مطالبه مهریه در ازدواج موقت

 

در واقع میتوان گفت در مورد تهاتر مهریه با هر نوع مالی اعم از منقول و غیرنقول باید توجه داشت که زوجین میتوانند با توافق و تراضی فی ما بین خودشان تهاتر قراردادی انجام دهند. برای مشاوره و راهنمایی بیشتر در خصوص تهاتر مهریه، با گروه رضا عبدالمحمد در ارتباط باشید.