مهریه چیست و چه زمانی تعیین می شود؟
پس از جاری شدن صیغه عقد حق و حقوق خاصی به زن تعلق می گیرد که یکی از آن ها مهریه است. میزان مهریه قبل از عقد معمولا با توافق زوجین و خانواده‌های آن‌ها تعیین خواهد شد. سپس در محضرعاقد این مقدار را در سند ازدواج درج میکند. بعد از آن، زن می‌تواند هر زمانی که بخواهد مهریه را مطالبه کند و مرد باید مهریه مشخص شده را پرداخت کند.
برای شناخت انواع مهریه و شرایط وصول و مطالبه مهریه با ما همراه باشید.
برای دریافت مشاوره از وکیل متخصص مهریه با شماره 09121574297 تماس بگیرید.
انواع مهریه در اسلام
مهرالمسمی
مهر المسمی مقدار معینی مال است که موقع نکاح به عنوان مهریه با توافق زوجین مشخص میگردد.
مهرالمثل
در صورتی که مهر المسمی مجهول باشد یا مالیت نداشته باشد یا اینکه مالی که برای مهریه زن در نظر گرفته شده متعلق به شوهر نباشد، مهرالمثل به زن تعلق می‌گیرد. همچنین در صورتی که زن و مرد در زمان عقد نکاح مهریه را مشخص نکرده باشند و قبل از تراضی بر مهریه بین زوجین نزدیکی رخ دهد، مهرالمثل به زن تعلق می گیرد.
برای محاسبه مهرالمثل طبق ماده 1091 شان زن و وضعیت خانوادگی او بررسی می‌شود و میزان مهرالمثل با توجه به شرایط زوجه تعیین می شود.
مهرالمتعه
اگر مهریه در زمان عقد مشخص نشده باشد و زوجین قبل از نزدیکی از هم طلاق بگیرند، مهرالمتعه به زن تعلق می‌گیرد. این نوع از مهریه طبق شرایط مالی و اقتصادی شوهرتعیین می‌شود
وصول مهریه به چه صورت انجام می شود؟
به موجب بخش نامه ریاست محترم قوه قضاییه (بند ب ماده 113 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه ای) به که مراجع قضایی ابلاغ شده افرادی که دارای سند رسمی لازم‌الاجراء مثل سند نکاح هستند برای اجرای مهریه خود ، ابتدا به واحدهای ادارات ثبت اسناد و املاک (اداره پنجم مهریه) مراجعه نمایند تا با توقیف داراییهای زوج حقوق شرعی و قانونی خود را دریافت نمایند و طبق رویه جدید نمی توان از ابتدا از طریق دادگاه اقدام کرد.
قبل از تصویب بخشنامه جدید ، وصول مهریه به این شکل بود که زوجه برای مطالبه مهریه خود می توانست بین مراجعه به دادگاه و یا اداره ثبت اسناد و املاک انتخاب کند.
طبق رویه فعلی اولین اقدام باید از طریق اداره ثبت انجام گیرد. در صورتی که زوجه موفق به وصول حقوق قانونی خود از طریق اداره ثبت نشود باید از ادامه عملیات اجرایی در انصراف و درخواست مختومه شدن پرونده را بکند سپس برای وصول مهریه به دادگاه مراجعه کند.
اداره پنجم مهریه (اداره ثبت) پس از تقاضای اجرائیه از طرف زوجه، می بایست نسبت به شناسایی و توقیف اموال زوج اقدام نماید. چنانچه ظرف دو ماه پس از تقاضای اجرائیه، اموالی از زوج شناسایی نشود یا امکان اجرای مهریه ظرف مدت شش ماه نباشد، زوجه می‌تواند با انصراف از اجرای مهریه و دریافت گواهی انصراف از عملیات اجرایی مهریه به دادگاه مراجعه کند.
در ادامه مراحل دریافت مهریه رو بیان می کنیم:
بیشتر بخوانید: درخواست اجرای مهریه اینترنتی (صفر تا صد مراحل)
چه مراحلی وصول مهریه طی انجام می شود؟
وصول مهریه طی 7 مرحله انجام می شود که شامل موارد ذیل می باشند:
مرحله اول
زوجه باید با در دست داشتن مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی) اصل عقدنامه یا رونوشت آن، به دفتر خانه ای که در عقدنامه و یا شناسنامه درج گشته مراجعه و تقاضای صدور اجرائیه نسبت به مهریه خود رابدهد.
در صورت عدم دسترسی به اصل عقدنامه، می توان با مراجعه به دفتر خانه ای که عقد کردید از سردفتر ازدواج ، تقاضای اخذ رونوشت عقد نامه را بنمایید.
مرحله دوم
زوجه یا وکیل زوجه می تواند از سردفتر تقاضای صدور اجرائیه برای کل مهریه یا بخشی از آن را مثلا از تعداد 400سکه 110 را بکنند که دفتر خانه به همان میزان اجراییه برای مهریه صادر مینماید. زوجه یا وکیل وی باید فرم مخصوصی را دردفتر خانه جهت معرفی اموال زوج پرکنند. مثلا پلاک ثبتی اموال غیر منقول پلاک خودروی زوج و سهام شرکت حسابهای بانکی، اموال منقول و غیر منقول، سهام شرکت، خط تلفن، اموال یا وجوه نزد شخص ثالث مانند سهم الارث و سهم حقوق و مزایا و حتی ممنوع الخروجی زوج را معرفی کند.
در صورتی که زوجه از اموال زوج آگاهی نداشته باشد با درخواست از اداره ثبت،اداره ثبت از مراجع ذیربط استعلام می کند.
مرحله سوم
مطلع نمودن زوج از صدور اجراییه مهریه توسط دفتر خانه، دفتر خانه پس از صدور اجراییه آن را به اداره ثبت ارسال مینماید تا در ثبت تشکیل پرونده اجرایی شود. همچنین نسخه ای از اجراییه را به زوج در صورتی که در سامانه عدل ایران (سامانه ثنای قوه قضاییه) ثبت نام نموده باشد به صورت الکترونیکی ابلاغ می شود.
مرحله چهارم
پس از تشکیل پرونده اجرایی در ثبت، پیامکی که حاوی شماره پرونده اجرایی است به زوجه ارسال می شود که زوجه می بایست برای پیگیری و مراجعه به ثبت، نسبت به اخذ نوبت از سامانه نوبت دهی اینترنتی مهریه اقدام کند و در تاریخی که نوبت گرفته برای پیگیری پرونده به اداره ثبت مراجعه کند. در حال حاضر برای مراجعه به اداره پنجم مهریه باید حتما به صورت اینترنتی نوبت بگیرید.
بیشتر بخوانید : چگونه به رای مهریه اعتراض کنیم؟ قوانین اعتراض به رای مهریه
مرحله پنجم
اگر زوجه موفق به توقیف اموال زوج شود و اموال مزبور از مستثنیات دین هم نباشد، اموال جهت قیمت گذاری به کارشناس رسمی ارجاع می شود و پس از تعیین قیمت توسط کارشناس مال به مزایده گذاشته می شود تا با فروش آن طلب زوجه وصول شود.
نکته : ممکن است که اموال شوهر در شهری دیگری غیر از شهری باشد که زوجه اجراییه صادر کرده است مثلا زوجه در تهران برای مهریه اجراییه صادر نموده ولی اموال زوج در شهرشیراز قرار دارد در این گونه مواقع اداره ثبت تهران به اداره ثبت شیراز نیابت میدهد که عملیات اجرایی را در آن شهر نیابتا ادامه دهد.
مرحله ششم
در صورتی که زوجه از طریق استعلامهای ثبتی در مدت دو ماه از تقاضای صدور اجراییه، نتواند اموال زوج را شناسایی و توقیف کند، و یا نتواند ظرف مدت شش ماه نسبت به اجرای مهریه مندرج در سند ازدواج اقدام نماید، یااینکه اموال معرفی شده جزء مستثنیات دین باشد زوجه باید نسبت به مختومه کردن پرونده اقدام و با دریافت گواهی از ثبت به دادگاه مراجعه کند.
مرحله هفتم
بعد از دریافت گواهی از اداره ثبت زوجه باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و نسبت به ثبت دادخواست مطالبه مهریه اقدام نماید.
پس از ارسال دادخواست به دادگاه و تعیین وقت رسیدگی دادگاه حکم به پرداخت مهریه صادر میکند و اگر زوجه موفق به توقیف اموال شود، اموال برای فروش به مزایده گذاشته می شود بعد از انجام مزایده و وصول مهریه ، محکوم علیه باید مبلغی را به عنوان نیم عشر پرداخت کند.
اگر زوجه پس از صدور اجراییه مهریه، به هر علت از ادامه عملیات اجرایی منصرف شود از پرداخت نیم عشر دولتی معاف می شود.
نمونه فرم وصول مهریه از طریق اجرای ثبت
