مهریه چیست؟
مهریه پیشکشی است که مرد به هنگام ازدواج و نکاح متعهد میشود آن را به همسرش بپردازد. با توجه به اینکه مهریه یکی از بدهی‌های مالی مرد محسوب میشود؛ بنابراین مرد نمی‌تواند پس از جاری شدن صیغه عقد از پرداخت مهریه به همسرش امتناع ورزد. سوالات خود را در مورد مهریه میتوانید از وکیل متخصص مهریه، دکتر عبدالمحمد بپرسید و مشاوره رایگان بگیرید. با شماره 09121574297 تماس بگیرید.
انواع مهریه
در حالت کلی مهریه دو نوع عندالمطالبه و عندالستطاعه می باشد. در نوع اول مرد متعهد میشود که مهریه همسرش را به محض مطالبه و درخواست وی بپردازد؛ بنابراین در صورتی که زوجه مهریه خودش را به اجرا گذارد، مرد تنها در صورتی می‌تواند این بدهی را یکجا نپردازد که درخواست اقساط مهریه را داده باشد.
در نوع دوم مرد به شرطی مکلف است مهریه همسرش را بپردازد که استطاعت مالی داشته باشد. در غیر این صورت حکم بازداشت یا جلب برای وی صادر نمی شود.
نحوه مطالبه مهریه
زن در هر زمانی که بخواهد می‌تواند مهریه خود را طلب کرده یا آن را ببخشد. زوجه می‌تواند به صورت کلامی مهریه خود را از همسرش درخواست کند یا از طریق مراجع قانونی و مراجعه به دفتر ثبت ازدواج و با ارائه سند ازدواج درخواست صدور اجرائیه حکم مهریه را داشته باشد. در چنین شرایطی اگر زن مراحل دریافت حق و حقوق خود را بگذراند، اجرائیه از سوی دفتردار صادر و به زوج ابلاغ میشود. در این زمان زوج مهلت 10 روزه ای دریافت می‌کند که باید طی این مدت طلب زوجه را پرداخت کند.
بیشتر بخوانید : مطالبه مهریه در ازدواج موقت
در صورت عدم پرداخت مهریه، زوجه باید درخواست تشکیل پرونده دهد و با اثبات دارایی‌های همسرش، به توقیف اموال وی برای مطالبه مهریه اقدام کند. در ادامه در صورتی که مرد توانایی مالی داشته باشد، مهریه زوجه از اموال وی پرداخت میشود و پس از آن رفع توقیف اموال برای مهریه به اجرا گذاشته میشود. در غیر این صورت و با امتناع از پرداخت مهریه موضوع در دادگاه مطرح میشود. در چنین حالتی اگر شوهر شرایط اعسار را داشته باشد، دادگاه با بررسی دادخواست زوجه، تقسیط مهریه را در دستور کار میدهد. بعضا زوجه می‌تواند به مطالبه مهریه از پدر شوهر خود (در شرایط خاص) اقدام نماید.
بیشتر بخوانید : مواردی که مهریه به زن تعلق نمی گیرد
آیا مهریه زندانی دارد؟
از آنجایی که اصولاً مهریه را با سکه طلا تعیین می‌کنند و سکه طلا نیز به علت تورم بسیار بالا در کشور، قیمت بسیار زیادی پیدا کرده است و غالباً مردان توان پرداخت آن را ندارند. اما باتوجه‌به این که مرد تعهد به پرداخت مهریه نموده تکلیف به پرداخت آن دارد و چنانچه نتواند به این تعهد خود عمل کند باید مطابق قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، تا زمان پرداخت بدهی خود به همسرش در زندان به سر ببرد.
اخیراً با توجه به افزایش قیمت طلا و نیز افزایش تعداد زندانیان مرد به دلیل عدم پرداخت مهریه، از جانب بخش‌نامه‌های صادره از قوه قضائیه تا میزان ۱۱۰ سکه طلا کماکان استفاده از ضمانت اجرایی زندان وجود دارد ولی برای بیشتر از آن امکان استفاده از این ضمانت اجرا وجود ندارد.
بیشتر بخوانید :بهترین وکیل مهریه در سهروردی
اعسار از پرداخت مهریه چیست؟
مردان می‌توانند برای پرداخت مهریه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه تقدیم کنند و در اکثر مواقع این دادخواست پذیرفته میشود. در دعوای اعسار مرد باید بتواند ثابت کند که توانایی مالی پرداخت مهریه را به‌صورت یکجا ندارد و دادگاه بعد از بررسی و در صورت احراز حکم به تقسیط مهریه صادر میدهد به‌نحوی‌که مثلاً مرد ماهانه نیم‌سکه یا معادل ریالی آن را به زن پرداخت کند.
بیشتر بخوانید : اعسار از پرداخت مهریه چیست؟
البته نکته قابل توجه این است که اگر مهریه عندالمطالبه باشد و مرد با وجود دارا بودن تمکن مالی از پرداخت آن خودداری نماید، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه حکم توقیف اموال مرد را دریافت کند؛ ولی در صورتی که مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته و حکم اعسار نیز ارائه نکرده باشد، زن می‌تواند برای همسرش حکم جلب بگیرد. همچنین اگر دادگاه مهریه را تقسیط کرده باشد و مرد اقساط بدهی خودش را سروقت پرداخت نکرده باشد نیز امکان دریافت حکم جلب برای مرد وجود دارد.
بیشتر بخوانید : تقسیط مهریه
قانون جدید مهریه ۱۴ سکه
در سال ۱۴۰۱ طبق بخشنامه ای جدید، سقفی برای مهریه مشخص شده است. این بخشنامه اعلام داشته، اگر در زمان عقد برای زوجه مهریه ای تعیین نشده باشد و تعیین آن به آینده موکول شده باشد، دفاتر ازدواج مکلف خواهند بود، تا برای ثبت مهریه بالای ۱۴ سکه در مورد وضعیت مالی مرد اطلاعات کسب کنند. اما اگر مرد توانایی مالی این مقدار مهریه را داشته باشد، آن مقدار مهریه را برای زن ثبت مینمایند، در غیر اینصورت سقف مهریه تا همین تعداد ۱۴ سکه در نظر گرفته شده و ثبت می شود.
بیشتر بخوانید : بهترین راه فرار از پرداخت مهریه چیست؟
قانون جدید زندان در خصوص مهریه
در گذشته تمام کسانی که بدهی مالی مهریه داشتند جزء مشمولین حبس به شمار می‌رفتند؛ اما اکنون، مطابق قانون جدید مهریه تنها در صورتی که مبلغ مهریه در عقد نکاح دائم برابر با ۱۱۰ سکه بهار آزادی باشد، مرد مشمول اجرای حکم عدم پرداخت مهریه میشود؛ یعنی تنها به ازای ۱۱۰ سکه بهار آزادی زوج موظف است که درخواست اعسار از پرداخت بدهی را ارائه و آن را تقسیط کند و یا اینکه به ازای این مقدار زن می‌تواند حکم جلب همسرش را دریافت کند. بدین صورت پس از پرداخت این مبلغ، باقی مانده بدهی به عنوان مهریه عندالاستطاعه در نظر گرفته میشود؛ بنابراین زن نمی‌تواند برای مهریه بیش از ۱۱۰ سکه حکم جلب همسرش را دریافت نماید.
بشیتر بخوانید : قوانین جلب برای مهریه
مطابق قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۲ دریافت مهریه تحت چه شرایطی امکان‌پذیر می‌باشد؟
اولاً مرد موظف است بعد از جاری شدن حکم طلاق بر اساس نرخ روز مهریه را به زن بپردازد و اگر برای پرداخت مهریه ملاک اموال منقول و غیرمنقول مرد و یا حساب بانکی او باشد، زن می‌بایست از طریق اجرائیات اداره ثبت برای دریافت مهریه‌اش اقدام نماید. برای مهریه زیر بیست میلیون تومان شورای حل اختلاف تصمیم گیری می‌نماید؛ اما برای مبالغ بیشتر می‌توان از طریق دادگاه یا اداره ثبت اقدام نمود.
بیشتر بخوانید : قوانین مهریه 1402
مدت زمان زندان برای مهریه چقدر است؟
دستور جلب در جرایم مالی بخصوص در مطالبه مهریه، مجازات نیست؛ بلکه صرفاً اعمال فشاری است برای پرداخت دین؛ از آنجایی که مطالبه مهریه یک دعوای حقوقی می‌باشد، بازداشت شوهر صرفاً یک اقدام تأمینی برای ملزم کردن وی به پرداخت مهریه است. مطابق تبصره الحاقی به ماده هفت قانون محکومیت‌های مالی، حبس یا بازداشت بدهکاران مالی از جمله متعهدان موضوع تأدیه مهریه ممنوع شده مگر درصورتی‌که همسر، با وجود تمکن مالی، از پرداخت مهریه مورد مطالبه زوجه امتناع ورزد و این امتناع برای دستگاه قضایی هم محرز گردد.
بیشتر بخوانید : شرایط و روش های بخشیدن مهریه
آزادی زندانی مهریه شامل چه کسانی می شود؟
به دستور رئیس قوه قضاییه مقرر شد تا با بازنگری در پرونده های زندانیان مهریه هرزمان ثابت شد که زوج واقعا توان پرداخت مهریه ندارد باید از زندان آزاد گردد؛ اما اگر مدارکی کافی دال بر داشتن توان پرداخت زوج مستدل گردد مطابق قانون زوج می بایست بازداشت شود.
بیشتر بخوانید : نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز
کلام آخر
تعیین وضعیت مهریه زوجه از پیچیده‌ترین بخش‌های پرونده‌های طلاق می‌باشد و زوج یا زوجه به صورت پیاپی درگیر کشمکش‌های بسیاری برای دریافت مهریه، حکم جلب و توقیف اموال زوج و… می‌شوند. به همین دلیل توصیه میشود افراد در این‌گونه پرونده‌ها حتماً از مشاوره حقوقی استفاده نمایند.
گروه رضا عبدالمحمد شما را از تمام قوانین و مقررات در زمینه دریافت مهریه آگاه می‌نماید و بهترین راهکارها را به شما معرفی می‌کند؛ برای مشاوره دقیق‌تر با ما تماس بگیرید.
چند بار میشه واسه مهریه اعسار زد؟