پیمان به یکی از دلایل فسخ که در این مطلب به آنها اشاره می‌کنیم، مشمول فسخ پیمان می گردد، کارفرما نظر خود را با ذکر دلایل خود به پیمانکار ابلاغ میکند. در این شرایط اگر پیمانکار پاسخی ندهد و یا پاسخ او قانع کننده نباشد کارفرما می‌تواند پیمان را فسخ کند. برای مشاوره با وکیل پیمانکاری با شماره 09121574297
فسخ پیمان چیست؟
اگر به دلیل بروز یک یا چند مورد از شرایط فسخ پیمان که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم، کارفرما پیمان را مشمول فسخ بداند، نظر خود را با ذکر مواردی که به استناد آنها پیمان را مشمول فسخ می‌داند به پیمانکار ابلاغ میکند.
پیمانکار باید که ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ کارفرما، دلایل مخالفت خود را با موارد اعلام شده برای فسخ پیمان اعلام کرده و به اطلاع کارفرما برساند.
اگر ظرف مهلت ذکر شده پاسخی از سوی پیمانکار نرسد یا کارفرما دلایل ارائه شده او را غیر قابل قبول بداند، کارفرما فسخ پیمان را به پیمانکار ابلاغ می کند و بدون نیاز به انجام دادن تشریفات قضایی، به ترتیب مفاد ماده 47 شرایط عمومی پیمان عمل میکند.
بیشتر بخوانید : اعتراض به ثبت ملک
ماده ۴۷ . اقدامات فسخ پیمان در شرایط عمومی پیمان
الف ) در صورتی که به علت بروز یک یا چند مورد از حالتهای مذکور در ماده ۴۶ شرایط عمومی پیمان، کارفرما پیمان را مشمول فسخ تشخیص دهد ، نظر خود را با ذکر موارد که به استناد آنها پیمانکار را مشمول فسخ می داند ، به پیمانکار ابلاغ می کند .
پیمانکار مکلف است که در مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ کارفرما ، در صورتی که دلایلی حاکی از عدم انطباق پاسخ کارفرما با موارد اعلام شده داشته باشد ، مراتب را به اطلاع کارفرما برساند . اگر ظرف مهلت تعیین شده ، پاسخی از سوی پیمانکار نرسد و یا کارفرما دلایل اقامه شده او را مردود دانسته ، کارفرما فسخ پیمان را به پیمانکار ابلاغ می کند و بدون احتیاج به انجام دادن تشریفات قضایی ، به ترتیب مفاد این ماده ، عمل می کند.
در حالتی که تصمیم کارفرما برای فسخ به استناد موارد درج شده در بند الف ماده ۴۶ باشد ، موضوع فسخ پیمان باید ابتدا بوسیله هیاتی متشکل از سه نفر به انتخاب وزیر ویا بالاترین مقام سازمان کارفرما ( در مورد سازمانهایی که تابع هیچ یک از وزارتخانه ها نیستند ) بررسی و تایید شود و مورد موافقت وزیر یا بالاترین مقام سازمان کارفرما قرار گیرد و سپس به پیمانکار ابلاغ می گردد.
بیشتر بخوانید : قرارداد محرمانگی
ب ) کارفرما تضمین انجام تعهدات و تضمین حسن انجام کار کسر شده را ضبط و به حساب خزانه واریز می نماید و بی درنگ کارگاه ، تاسیسات و ساختمانهای موقت ، مصالح و تجهیزات ، ماشین آلات و ابزار و تمام تدارکات در آن را در اختیار می گیرد و برای حفاظت آن اقدام لازم معمول می دارد . سپس بی درنگ از پیمانکار دعوت می کند تا ظرف یک هفته نماینده ای برای صورت برداری و تهیه صورتمجلس کارهای انجام شده و تمام مصالح ، تجهیزات ، ماشین آلات و ابزار و تدارکات دیگر که در کارگاه موجود است ، معرفی کند. هر زمان پیمانکار از معرفی نماینده ظرف مدت تعیین شده خودداری کرده یا نماینده معرفی شده از جانب او در موعد مقرر برای صورت برداری حاضر نگردد، کارفرما به منظور تامین دلیل ، با حضور نماینده دادگاه در محل ، برای صورت برداری اقدام می کند و پیمانکار حق هیچ گونه اعتراض را در این مورد ندارد . پس از صورت برداری طبق ماده ۴۰ ، پیمانکار اقدام به تهیه صورت وضعیت از کارهای انجام شده می کند .
ج ) کارفرما تاسیسات و ساختمانهای موقت را که در کارگاه احداث شده و برای ادامه کار مورد نیاز است ، در اختیار گرفته و بهای آن ها را برابر ارزش مصالح و تجهیزات بازیافتی که با توافق دو طرف تعیین می شود با توجه به اینکه در این موارد نباید هیچ وجهی بابت برچیدن کارگاه به پیمانکار پرداخت گردد ، به حساب طلب پیمانکار منظورمی نماید. اگر تاسیسات و ساختمانها که در قبل گفتیم در خارج از محلهای تحویلی کارفرما ایجاد شده باشد ، کارفرما بهای اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین می شود ، برای مدتی که به منظور تکمیل کار در اختیار خواهد داشت به پیمانکار پرداخت می نماید.
د ) کارفرما می تواند ماشین آلات و ابزار و وسایل متعلق به پیمانکار را که در کارگاه موجود می باشد و به تشخیص خود برای اتمام کار لازم بداند ، برای مدت متناسبی که برای جایگزین نمودن آنها با ماشین آلات دیگر لازم است در اختیار بگیرد و هزینه اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین می شود ، به حساب طلب پیمانکار منظور کند.کارفرما نمی تواند بدون موافقت پیمانکار ماشین آلات او را بیش از مدتهایی که تعیین شده در زیر در اجاره خود بگیرد .
بیشتر بخوانید : کمیسیون ماده 12
1-در مورد ماشین آلات ثابت مانند دستگاه مرکزی بتن ، کارخانه آسفالت و یا ماشین آلات خاصی که نام آنها در شرایط خصوصی پیمان فی مابین طرفین پیش بینی شده است ، برابر مدتی که از طبق رابطه ریاضی زیر بدست می آید .
مدت اولیه پیمان ×((مبلغ پیمان ÷ مبلغ صورت وضعیت قطعی ) – ۱ )) + ۳ ماه = مدت اختیار کارفرما برای اجاره
2-در مورد سایر ماشین آلات :برابربا ده ماه .
اگر پیمانکار به کارفرما بدهکار باشد ، کارفرما به اندازه طلب خود ، اقلامی از ماشین آلات و ابزار و وسایل پیمانکار را که توسط کارشناس یا کارشناسان منتخب طرفین ارزیابی می گردد را در اختیار می گیرد و با رعایت قوانین حال کشور ، به تملک قطعی خود در می آورد .
ه) کارفرما از مصالح و تجهیزاتی که پای کار طبق مشخصات بوده و برای اجرای پیمان تهیه شده است قبول می کند و بهای آن را طبق نرخ متعارف روز در تاریخ مشخص خرید که مورد توافق دو طرف است ، به حساب طلب پیمانکار منظور می کند.
بیشتر بخوانید : مالی و تجاریات بر نقل و انتقال املاک
و) پیمانکار با دریافت ابلاغ مبتنی بر فسخ پیمان ، بی درنگ فهرست مصالح و تجهیزات سفارش شده را برای اجرای کاربه همراه با شرایط خرید آنها برای کارفرما ارسال می کند . کارفرما تا ده روز از دریافت فهرست پیشگفته ، اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را که مورد نیاز تشخیص می دهد به پیمانکار اعلام میکند تا پیمانکار قرارداد خرید آنها را به کارفرما منتقل کند. مبالغی که بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانکار تادیه شده ، در مقابل تسلیم اسناد و مدارک آن به حساب طلب پیمانکار منظور می گردد . و تپرداخت بقیه بهای خرید و هر نوع تعهد مربوط به آنها به عهده کارفرما است.
ز) هر زمان پیمانکار ظرف مدت دو هفته از تاریخ ابلاغ کارفرما ، به منظور توافق در اجرای بندهای ” ج ” ، ” د ” و ” ه ” حاضر نشود یا توافق بین طرفین حاصل نشود ، کارفرما یک یا چند کارشناس رسمی دادگستری را انتخابمی کند . نظر این کارشناس یا کارشناسان برای طرفین قطعی می باشد و حق الزحمه آنان را کارفرما می پردازد و به حساب بدهی پیمانکار منظور مینماید.
ح ) پیمانکار مکلف است که مازاد مصالح و تجهیزات و دیگر تدارکات را که در محلهای تحویلی کارفرما باقی مانده ، حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ کارفرما ، از محلهای یاد شده خارج نماید. در غیر این صورت ، کارفرما می تواند برای خارج کردن آنها به هر نحو که مقتضی دانسته عمل کند و هزینه های آن را به حساب بدهکار پیمانکار منظور نماید . در این حالت ، پیمانکار نمی تواند نسبت به ضرر و زیان وارد شده به اموال و داراییهای خود ، دعوایی طرح نماید .
ط ) از تاریخ ابلاغ فسخ پیمان تا تاریخی که صورت برداریها و ارزیابی های مشخص طبق این ماده پایان می یابد ، نصف هزینه های مربوط به نگهداری و حفاظت کارگاه به عهده کارفرما و نصف دیگر به عهده پیمانکار می باشد این مدت اصلا نباید از سه ماه بیشتر شود ، در غیر این حالت، هزینه های مربوط به نگهداری و حفاظت کارگاه برای ایام بیش از سه ماه ، به عهده کارفرما می باشد.
بیشتر بخوانید : وکیل شرکت
ماده ۴۸ . خاتمه پیمان
هر گاه پیش از اتمام کلیه ی کارهای موضوع پیمان ، کارفرما بدون آنکه تقصیری متوجه پیمانکار باشد بنا به مصلحت خود یا هر علت دیگری ، تصمیم به خاتمه دادن پیمان بگیرد ، خاتمه پیمان را با تعیین تاریخ آماده کردن کارگاه برای تحویل آن که نباید بیشتر از ۱۵ روز باشد ، به پیمانکار ابلاغ می نماید. کارفرما کارهایی را که ناتمام ماندن آن موجب بروز خطر یا زیان مسلم می باشد در این ابلاغ تعیین می نماید و مهلت بیشتری به پیمانکار می دهد تا پیمانکار بتواند در آن مهلت ، این گونه کارها را تکمیل کند و کارگاه را آماده تحویل کند.
بیشتر بخوانید : ابطال اجرای ثبتی
اقدامات پس از خاتمه دادن پیمان ، به شرح زیراست :
الف ) کارفرما آن قسمت از کارها را که ناتمام مانده است ، طبق مقررات درج شده در ماده ۴۱ تحویلی قطعی می گیرد و آن قسمت را که پایان یافته است طبق مقررات مشخص شده در ماده ۳۹ تحویل موقت می گیرد . اگر معایبی در مورد کارهای نا تمام مشاهده شود ، پیمانکار مکلف می باشد تا به هزینه خود ، در مدت مناسبی که با توافق کارفرما تعیین می شود ، عیب را رفع نماید و سپس تحویل قطعی دهد . در صورتی که پیمانکار در مهلت مقرر رفع نقص ننماید ، کارفرما طبق بند ” د ” ماده ۳۲ به رفع نقصمی پردازد.
تا حدی که لازم و مورد در خواست کارفرماست ، پیمانکار باید نقشه ها ، کاتالوگها ، قراردادهای با پیمانکاران جزء و سایر مدارک اجرای کار را تحویل کارفرما دهد.
ب ) صورت وضعیت کارهای انجام شده ، طبق ماده ۴۰ تهیه میگردد.
ج ) در مورد مصالح و تجهیزات موجود و سفارش داده شده ، به شرح زیر اقدام می شود :
1-مصالح و تجهیزات موجود در کارگاه که طبق مشخصات فنی بوده و برای اجرای موضوع پیمان تهیه شده باشد ، اندازه گیری و بهای آنها بر اساس نرخ مشخص روز در تاریخ خرید ، که مورد توافق طرفین باشد ، در صورت وضعیت قطعی منظور. می گردد.
2-پیمانکار با دریافت ابلاغ خاتمه پیمان ، بی درنگ فهرست مصالح و تجهیزات سفارش شده برای اجرای کار را همراه با شرایط خرید آنها برای کارفرما ارسال می کند . کارفرما تا ده روز از دریافت فهرست یاد شده ، اقلامی از مصالح و تجهیزات سفارش شده را که مورد نیاز تشخیص می دهد به پیمانکار اعلام می نماید تا پیمانکار قرار داد خرید آنها را به کارفرما منتقل کند. مبالغی که بابت خرید این مصالح و تجهیزات از سوی پیمانکار تادیه شده ، در مقابل تسلیم اسناد آن به حساب طلب پیمانکار منظور می گردد و تادیه بقیه بهای خرید و هر نوع تعهد مربوط به آنها به عهده کارفرما است.
3-پیمانکار باید بی درنگ پس از دریافت ابلاغ خاتمه پیمان ، تمام قراردادهای خود با پیمانکار جزء و اشخاص ثالث خاتمه دهد . خاتمه قراردادهای خرید مصالح و تجهیزاتی که مورد نیاز کارفرما نیست پس از اعلام نظر کارفرما طبق بند ۲ ، انجام می گردد.
د ) در صورتی که پیمانکار به منظور اجرای موضوع پیمان ، در مقابل اشخاص ثالث تعهداتی نموده و در اثر خاتمه دادن به پیمان ملزم به پرداخت هزینه و خسارت به آن اشخاص شود ، این هزینه ها و خسارتها ، پس از رسیدگی و تایید کارفرما ، به حساب بستانکاری پیمانکار منظورمی گردد.
بیشتر بخوانید : وکیل شهرداری
ه ) کارفرما تاسیسات و ساختمانهای موقتی را که در کارگاه احداث شده است را در اختیار می گیرد . بهای این تاسیسات و ساختمانها با در نظر گرفتن پرداختهایی که قبلا به پیمانکار شده ، با توافق دو طرف تعیین شده و به حساب طلب پیمانکار منظور می گردد و بابت آنها وجهی با عنوان جمع کردن یا برچیدن کارگاه پرداخت نمی شود . اگر تاسیسات و ساختمانهای گفته شده در خارج از محلهای تحویلی ایجاد شده باشد ، کارفرما بهای اجاره آنها را که با توافق دو طرف تعیین می گردد، برای مدتی که به منظور تکمیل کار در اختیار خواهد داشت به پیمانکار پرداخت می نماید.
و ) پیمانکار مکلف است که مازاد مصالح و تجهیزات و دیگر تدارکات را که در محلهای تحویلی کارفرما باقی مانده ، حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ کارفرما ، از محلهای یاد شده خارج نماید. در غیر این صورت ، کارفرما می تواند برای خارج کردن آنها به هر نحو که مقتضی بداند عمل کند و هزینه های آن را به حساب بدهی پیمانکار منظور دارد . در این صورت ، پیمانکار نمی تواند نسبت به ضرر و زیان وارد شده به اموال و داراییهای خود ، دعوایی مطرح کند.
بیشتر بخوانید : وکیل اداره کار
ز ) در مورد تضمینهای پیمانکاربه ترتیب زیر ، عمل می شود:
1-تضمین انجام تعهدات پیمان ، طبق روش معین در تبصره ۱ ماده ۳۴ آزاد می شود ، با این تفاوت که آخرین صورت وضعیت موقت موضوع تبصره یاد شده ، حداکثر تا یک ماه پس از تحویل کار ، اعم از قسمت تحویل موقت شده و تحویل قطعی شده ، با احتساب مصالح پای کار تهیه می گردد.
2-تضمین حسن انجام کار قسمت تحویل موقت شده و قسمت تحویل قطعی شده ، هر یک جداگانه ، طبق ماده ۳۵ آزاد می گردد.
