مهریه یکی از حقوق مالی زن است که به موجب جاری شدن عقد نکاح به ایشان تعلق می گیرد. پرداخت مهریه حتی در صورت فوت مرد نیز بر ذمه مرد باقی خواهد ماند و باید از ماترک ایشان پرداخت گردد. معمولا پیش از عقد مهریه با توافق زوجین تعیین شده و در سند ازدواج درج می گردد. اما در حالت کلی افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد نیز امکان پذیر است که در این مقاله به طور کامل در رابطه با آن صحبت می کنیم.
البته نحوه کاهش یا افزایش مهریه را در مقاله روش های افزایش یا کاهش مهریه بررسی نموده ایم. در صورت هرگونه ابهامی در این رابطه میتوانید از مشاوره های تخصصی با وکیل مهریه استفاده کنید. برای مشاوره با وکیل مهریه با شماره 09121574297 تماس بگیرید.
مهریه، مهمترین حق مالی زن
همان طور که گفتیم مهریه از حقوق مالی زن است که پیش از جاری شدن عقد تعیین و در سند ازدواج درج می گردد. به محض جاری شدن خطبه عقد زن مالک مهریه خواهد شد و می تواند هرگونه دخل و تصرفی در آن داشته باشد. پرداخت مهریه بر ذمه مرد می باشد و حتی در صورت فوت مرد نیز باید از ماترک ایشان پرداخت گردد.
انواع مهریه و شرایط دریافت انواع آن
مهریه انواع مختلفی دارد؛ به طوری که بر اساس تعیین مهر در نکاح به مهرالمسمی، مهرالمثل و مهرالمتعه و بر اساس شرط استطاعت به دو دسته عندالاستطاعه و عندالمطالبه تقسیم می شود. مهریه می تواند به صورت مستقل یا ترکیبی از هر کدام از دسته های بذکر شده باشد. در ماده 22 از قانون حمایت از خانواده آمده است که میزان مهریه توافق شده تنها تا 110 سکه از آن قابلیت جلب شوهر در صورت نپرداختن مهریه را دارد.
برای گرفتن بیشتر از 110 عدد سکه نمی توان نسبت به گرفتن حکم جلب مرد (بیشتر بخوانید : قوانین جلب برای مهریه ) اقدام نمود. البته لازم به ذکر است که در صورت اثبات تمکن مالس مرد، مهریه باید تمام و کمال پرداخت شود.
پرداخت مهریه تا 110 سکه براساس قانون جدید مهریه در سال 1402
طبق قوانین جدید در رابطه با مهریه، مهریه تا 110 عدد سکه تمام بهار آزادی یا مقداری معادل با آن، باید طبق ضمانت اجرایی ماده 2 از قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی با آن برخورد شود و برای باقی مهریه مازاد بر 110 عدد سکه، پرداخت به صورت قسطی در نظر گرفته می شود.
تعیین مهریه چه اهمیتی دارد؟
مهریه حق قانونی زن است که به موجب عقد نکاح به زن تعلق می گیرد. این مالکیت زن نسبت به مهریه به گونه ای است که حتی پس از فوت ایشان نیز توسط ورثه زوجه قابل مطالبه خواهد بود. حال شاید بپرسید چرا برای زن مهریه تعیین می کنیم؟ در برخی آیات، روایات و احادیث قرآنی درمورد تعیین مهریه این گونه امده است که مهریه برای آسودگی خاطر زن بابت پشتوانه مالی و اینکه مرد به راحتی نمی تواند زن را طلاق دهد، تعیین می شود.
علاوه بر این مهریه کمک مالی به زن نیز هست که در صورت فوت زوج، در اداره امور زندگی مورد نیاز ایشان خواهد بود. زیرا ممکن است حق الارث زوجه از ماترک زوج مقدار قابل توجهی نباشد.
بیشتر بخوانید : اعتراض به رای مهریه
آیا تغییر مهریه (افزایش یا کاهش) بعد از عقد امکانپذیر است؟
همان طور که گفتیم مهریه پیش از عقد تعیین و در سند ازدواج درج می شود و در صورت مطالبه مهریه توسط زن، همان مقدار درج شده در سند ازدواج به ایشان تعلق می گیرد. حال گاهی ممکن است مهریه تعیین شده به صورت عندالاستطاعه تعیین شده باشد که امکان تغییر آن به عندالمطالبه وجود دارد؛ در واقع شیوه پرداخت مهریه تغییر می کند.
گاهی نیز ممکن است به هنگام تعیین مهریه به دلایلی مهریه تعیین شده کم یا زیاد باشد و زوجین بعد از مدتی بخواهند مقدار اولیه را افزایش یا کاهش دهند؛ بنابراین افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد در سال های گذشته امکان پذیر بوده است اما در سال 88 با صدور رایی این امر ممنوع اعلام شده است.
مهریه به نرخ روز چیست؟ نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز
معمولا به هنگام جاری شدن خطبه عقد مهریه تعیین شده پرداخت نمی شود و اغلب تنها در زمان طلاق افراد به فکر مطالبه و دریافت مهریه می افتند. ممکن است فاصله میان تعیین مهریه و مطالبه آن به قدری زیاد باشد که مهریه درج شده در سند ازدواج دیگر ارزش مالی اولیه خود را نداشته باشد.
به همین دلیل نیز طبق ماده 1082 از قانون مدنی، در صورت وجه رایج بودن مهریه، نسبت به سال اجرای عقد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تأدیه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود، مهریه جدید محاسبه و پرداخت می شود. باقی مواردی که به عنوان مهریه تعیین می شوند مانند خودرو، منزل و … در طول سالیان ارزش خود را از دست نمی دهند بنابراین نیازی به استفاده از این قانون نمی باشد زیرا قیمت آن ها در طول سالیان با افزایش تورم خود به خود افزایش پیدا می کند.
برای محاسبه مهریه به نرخ روز باید ابتدا مبلغ مهریه را شاخص سال قبل ضرب کرده و سپس بر عدد شاخص سال قبل از وقوع عقد تقسیم می کنیم، در نهایت مهریه به نرخ روز به دست می آید.
بیشتر بخوانید : نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز
برای افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد چه شرایطی لازم است؟
شرایط لازم برای افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد به دو دسته شرایط عمومی و خصوصی تقسیم می شوند که به شرح ذیل می باشند:
شرایط عمومی لازم برای افزایش و یا کاهش میزان مهریه عبارت اند از:
- قصد و رضای طرفین: اگر کاهش یا افزایش میزان مهریه با انعقاد قراردادی مانند صلح بلاعوض باشد،زوجین هر دو باید در این مورد قصد و اختیار داشته باشند. در مواردی مانند ابرا، قصد و اختیار ابرا کننده کلفی است.
- اهلیت طرفین: اهلیت طرفین شرایطی مانند قصد و رضا دارد. اگر تغییر مهریه در قالب قراردادی باشد، زوجین باید دارای اهلیت باشند اما در ایقاعات، تنها اهلیت داشتن انجام دهنده ایقاع کافی خواهد بود.
- موضوع معین و مشخص: میزان افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد باید مشخص باشد.
- جهت مشروع: اگر مهریه مثلا با این قصد که مبلغ اضافه شده به مهریه صرف تولید مرکز تولید مشروبات الکلی شود، افزایش یابد، توافق انجام شده باطل و فاقد اعتبار خواهد شد.
بیشتر بخوانید : آیا اگر زن درخواست طلاق کند مهریه تعلق میگیرد؟
شرایط خصوصی لازم برای افزایش یا کاهش میزان مهریه عبارت اند از:
برای تغییر میزان مهریه علاوه بر شرایط عمومی، لازم است تا شرایط خصوصی آن نیز رعایت شود.اگر مثلا مرد بخواهد به عنوان افزایش مهریه، خودرویی را به همسر خود هبه کند، چون تحویل مال و قبض جزئی از شرایط صحت عقد هبه است، پس از تنظیم هبه نامه باید خودرو که همان مال موضوع هبه است، به زوجه تحویل گردد.
آنچه در مقاله افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد همراه با قواعد قانونی خواندیم:
در گذشته افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد طبق شرایط خاصی امکان پذیر بوده و روش های متفاوتی نیز برای آن وجود داشته است. امروزه با صدور رایی افزایش یا کاهش مهریه ممنوع اعلام شده است. اطلاعات بیشتر در این رابطه در متن مقاله موجود است.
بیشتر بخوانید : بهترین راه فرار از پرداخت مهریه چیست؟
سوالات متداول
آیا می توان میزان مهریه را بعد از عقد افزایش یا کاهش داد؟
در گذشته مانعی نداشت اما طبق رای صادر شده در سال 88 ممنوع اعلام شده است.
افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد چگونه است؟
برای افزایش یا کاهش مهریه روش هایی مانند صلح بلاعوض و ابرا وجود دارد.
شرایط افزایش یا کاهش مهریه کدامند؟
شرایط لازم افزایش یا کاهش مهریه بعد از عقد به دو دسته کلی شرایط عمومی و شرایط خصوصی تقسیم می شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به متن مقاله مراجعه نمایید.
