مهریه چیست و چه تاریخچه ای دارد؟
مهریه نشانه صداقت مرد نسبت به همسرش و سنتی پسندیده است كه پیامبراكرم (ص) نیز به آن عمل مینمود. آن مهری که در هنگام نکاح به عنوان بدهی بر گردن زوج قرار میگیرد تا به محض مطالبه زوجه پرداخت شود، به صورت عندالمطالبه است. اما شرطی هم میتواند با عنوان عندالاستطاعه جزء شروط ضمن عقد باشد و زوجه با اختیار خود می تواند با آن موافقت مخالفت كند.
بیشتر بخوانید : انواع مهریه و شرایط پرداخت آن ها
مهریه عندالاستطاعه چیست؟
بدین معناست كه به محض امضای عقدنامه، زوجه میتواند با مراجعه به محاكم و دادگاه‌های خانواده یا مراجعه به اجرای ثبت بخواهد كه شوهرش تمام مهریه یا بخشی از آن را بپردازد. در واقع عندالاستطاعه بودن مهریه به این معناست كه زن زمانی میتواند مهریه خودش را از همسرش مطالبه كند و او را ملزم به پرداخت آن كند كه استطاعت پرداخت آن را بر عهده شوهر ببیند یعنی مرد توان پرداخت داشته باشد، درغیر این صورت زن این حق را نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید : اجرا گذاشتن مهریه
بررسی عندالاستطاعه بودن مهریه:
شرط عندالاستطاعه زمانی بیان میشود كه پرداخت مهریه از حالت هنگام مطالبه به هنگام استطاعت تبدیل شود.
بیشتر بخوانید : آیا مهریه زندان دارد؟ قوانین زندان مهریه
استطاعت زوج چگونه اثبات می شود؟
در این رابطه ملاك اموال مرد است یعنی زوجه میبایست اثبات نماید كه شوهرش مالی دارد تا بتواند بابت مهریه اش از او بگیرد ولی اگر زوج اموالی نداشته باشد و زن نتواند در محاكم قضایی دارایی وی را اثبات نماید نمیتواند مهریه خود را مطالبه نماید. از جمله موارد مبهمی که وجود دارد و میتوان به آنها اشاره کرد این است كه آیا مرد باید برای اثبات عدم استطاعت خود شاهد داشته باشد و یا همین که ادعا كند كه استطاعت ندارد، کفایت میکند و… همه از جمله موارد است که باید در مورد آن تعیین تكلیف شود.
بیشتر بخوانید : مهریه عندالمطالبه چیست و ۳ قانون که نمیدانید.
آیا شرط عندالاستطاعه شدن مهریه مفید است؟
شرطی كه گذاشته شده نه به ضرر زوجه و نه به نفع زوج است ولی شرطی است كه پرداخت مهریه را واقعی میسازد، بدین معنا که درواقع سبب میشود كه مهریه های نجومی بی اعتبار گردند. علاوه بر مزایای قراردادن شرط عندالاستطاعه، معایبی هم میتوان بیان کرد كه اثبات استطاعت مرد كاری دشوار است و در صورتی كه زوج استطاعتش را مخفی نماید، ممكن است مهریه هرگز پرداخت نگردد. شاید یکی دیگر از اهداف بیان نمودن این شرط، کاهش حکم جلب برای مردها به خاطر بدهی مهریه باشد.
بیشتر بخوانید :مهریه مهرالمثل چیست و ۳ قانون که نمیدانید.
شرایط مهریه عند الاستطاعه چیست؟
اگر مهریه از نوع عندالاستطاعه باشد، طبق قانون جدید مهریه عندالاستطاعه، زن در صورتی میتواند مهریه خود را دریافت کند که مالی به غیر از مستثنیات دین، برای توقیف به دادگاه و اجرای ثبت معرفی نماید؛ البته این مال میتواند منقول یا غیر منقول باشد.
در مواردی که زوج کارمند باشد توقیف ۴/۱ یا ۳/۱ حقوق با توجه به فرزند داشتن او امکان پذیر میباشد. چیزی که در مهریه عندالاستطاعه اهمیت دارد این است که دادخواست اعسار از پرداخت مهریه و همچنین اعمال ماده ۳ قانون محکومیت های مالی یعنی همان امکان جلب زوج وجود ندارد.
بیشتر بخوانید : مهریه مهرالمتعه چیست و ۳ قانون که نمیدانید.
چگونه مهریه عندالاستطاعه را بگیریم؟
پس از درخواست اجرائیه از دفتر ازدواج و صدور گواهی ثبت مبنی بر عدم دسترسی به دارایی زوج، اولین مرتبه در گرفتن مهریه عندالاستطاعه، ارسال دادخواست به دادگاه خانواده خواهد بود. شما میتوانید برای تسریع در روند دریافت مهریه عندالاستطاعه خود با گروه مشاوره رضا عبدالمحمد در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید :وکیل مهریه بعد از طلاق غیابی
آیا در مهریه عندالاستطاعه حق حبس وجود دارد؟
در واقع در مهریه زمانی حق حبس اعمال میشود که مهریه حال باشد، مهریه حال به این معناست که به محض مطالبه توسط زوجه باید پرداخت گردد؛ ولی با توجه به آنکه در مهریه عندالستطاعه زن ابتدا باید تمکن و استطاعت مالی همسرش را اثبات نماید، شرایط حال بودن وجود نداشته و به همین سبب حق حبس نیز وجود نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید : شرایط و روش های بخشیدن مهریه
آیا مهریه عندالاستطاعه زندان دارد؟
گاهی مردم گمتان میکنند که مهریه عندالاستطاعه زندان دارد، در واقع چنانچه مرد با وجود داشتن استطاعت و تمکن مالی، از پرداخت مهریه همسرش ولو به شکل اقساطی امتناع ورزد، توسط دادگاه بازداشت خواهد شد زیرا این امر فرار از دین مهریه عندالاستطاعه تلقی خواهد شد و مجازات مربوط به خود را دارد.
بیشتر بخوانید : نحوه توقیف خودرو برای مهریه در سال 1402
وضعیت مهریه عندالاستطاعه بعد از مرگ شوهر چگونه خواهد بود؟
مطابف قوانین و ضوابط مربوط به مهریه عندالاستطاعه بعد مرگ شوهر، مهریه زوجه بر ذمه مرد قرار میگیرد بدین معنا که از بدهی های مرد محسوب شده و بعد از فوت شوهر، مهریه زوجه هم مانند سایر دیون متوفی از محل ترکه او به زوجه پرداخت میگردد.
در واقع مهریه زن پس از مرگ شوهر، چه در نکاح دائم و چه در نکاح موقت قابل مطالبه میباشد و از این باب تفاوتی وجود ندارد و بلکه تنها تفاوت در این است که اگر عقد موقت به ثبت رسمی نرسیده باشد، امکان مطالبه آن از راه اجرای ثبت هم وجود نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید : قوانین جلب برای مهریه
آیا امکان درخواست اعسار در مهریه عندالاستطاعه وجود دارد؟
در مهریه عندالاستطاعه امکان ثبت دادخواست اعسار ممکن نیست بدین دلیل که در واقع این دادخواست مفهوم قانونی ندارد؛ زیرا زوجه ابتدا باید استطاعت مالی مرد را ثابت نماید و در این صورت با اثبات این امر از طرف زن انکار آن توسط زوج بی معناست و همچنین ادعای اعسار مرد قبل از اینکه همسرش تمکن او را ثابت نماید کاری بیهوده خواهد بود. البته مرد این امکان را دارد که در مرحله اجرا، اعسار خود را اثبات و تقاضای تقسیط مهریه را نماید.
بیشتر بخوانید :مطالبه مهریه در ازدواج موقت
آیا با مهریه عندالاستطاعه امکان ممنوع الخروجی وجود دارد ؟
سند ازدواج یک سند لازم الاجراست و طبق نظریه مشورتی قوه قضاییه قید عندالاستطاعه بودن مهریه در سند ازدواج مانع از صدور دستور ممنوع الخروجی نخواهد بود و در واقع در این مورد تفاوتی میان مهریه عندالاستطاعه و مهریه عندالمطالبه وجود ندارد.
بیشتر بخوانید :مطالبه مهریه از ارث
آیا قابلیت تبدیل مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه وجود دارد ؟
باید دانست که می توان مهریه عندالاستطاعه را در هر زمانی به مهریه عندالمطالبه تبدیل نمود و برعکس آن نیز میسر است؛ زیرا تعیین نوع مهریه توافقی بین زوجین است که میتوانند آن را در هرزمانی با توافق یکدیگر تغییر دهند.
بیشتر بخوانید :توقیف ملک وکالتی برای مهریه
